Featured post

Η ψωροκώσταινα και η μπότα των κατακτητών

Του Κ.Π.Βλαχοδήμου Κανείς εύκολα μπορεί να παραδεχτεί ότι έξοδος από το τέλμα που έχει βυθιστεί ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ελληνικής κ...

1 November 2016

Λαϊκισμός, ο βολικός αντίπαλος του κατεστημένου


 
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι λαϊκίστικές τάσεις είναι παρούσες σε όλες τις κοινωνίες, προέρχονται κυρίως από τα άκρα  και ευδοκιμούν σε περιόδους εντάσεων όπως αυτή που  διανύει η Ελλάδα τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Κύρια χαρακτηριστικά των τάσεων αυτών, επιδίωξη κατάληψης εξουσίας για οφέλη μειονοτήτων, απουσία ηθικών φραγμών, τάσεις αυταρχισμού και κατάργησης δημοκρατικών αρχών, αλλά και έλλειψη εμπειρίας διακυβέρνησης.
Λαϊκισμός ευδοκιμεί σε περιόδους εθνικών εντάσεων, οικονομικής χρεωκοπίας η κοινωνικής αποσύνθεσης, νοσταλγίας για το παρελθόν και φόβου για το μέλλον. Περιόδους που το ηγετικό κατεστημένο μιας κοινωνίας απειλείται  αλλά αμύνεται σθεναρά χωρίς όμως να αναδεικνύει  υγιείς δυνάμεις ανανέωσης του.
Η διαδικασία που ακολουθεί ο λαϊκισμός για να προβληθεί και ευκαιριακά να επιβληθεί εκμεταλλεύεται ευπαθείς ομάδες με χαρακτηριστικά ακραίας καταπόνησης από τις οικονομικές κυρίως εξελίξεις, περιορισμένη μόρφωση για σωστή εκτίμηση των γεγονότων και πολιτισμικά χαρακτηριστικά με τα οποία εύκολα παρασύρονται από φήμες και συνωμοσιολογία.
¨Όλα αυτά μαζί είναι προφανή αυτήν την περίοδο που η Ελλάδα διανύει σήμερα, με σημαντική διαφοροποίηση από αξιόλογα λαϊκίστικά κινήματα σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, την προέλευση τους από ριζοσπαστικά αριστερά η φασιστικά δεξιά άκρα. Κατά συνέπεια, παρατηρητές των γεγονότων  εστιάζουν την προσοχή τους σ αυτές τις λαϊκίστικές δυνάμεις προσπαθώντας τα αναλύσουν τις εξελίξεις.
Εν τούτοις άλλες διεργασίες αρχίζουν να φωτίζουν ενδιαφέρουσες πτυχές που μας κάνουν να στρέψουμε την προσοχή μας και σε άλλη κατεύθυνση. Και τούτο καθώς ορισμένες αρχικά ριζοσπαστικές λαϊκίστικές δυνάμεις μεταλλάσσονται σε μέρος του παραδοσιακού κατεστημένου στα αχνάρια της εμπειρίας του ΠΑΣΟΚ. Γίνονται δηλαδή φορείς ανανέωσης με δυναμικό χειρίστης ποιότητας για τα συμφέροντα του κοινωνικού συνόλου. Το πράττουν γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τις εξαγγελίες με τις οποίες παρέσυραν προς το μέρος τους μάζες, τις όποιες τώρα εγκαταλείπουν.
Αυτή η άλλη κατεύθυνση που πρέπει να στρέψει κανείς το βλέμμα είναι προς την συντεχνιακή δομή του παραδοσιακού ηγετικού κατεστημένου που έχει μέσα του σε σύμπραξη τις πολιτικές ελίτ, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις του δημόσιου τομέα με τις παραφυάδες τους, την τρεφόμενη από το κράτος παρασιτική επιχειρηματική ηγεσία, τον εξαγορασμένο πνευματικό κόσμο και τα παραδοσιακά Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης.
Μια ουσιαστική παρατήρηση των εξελίξεων σ αυτόν τον χώρο υπαγορεύει κάτι τέτοιο. Το κατεστημένο είναι το μέρος της κοινωνίας που έχει στην ουσία κρατηθεί ανέπαφο από την λαίλαπα της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής που έφερε τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα κοντά στο ενάμιση εκατομμύριο και τα συσσίτια των εκκλησιών. Κρατώντας αρραγή την συνοχή του και χωρίς άμεση ουσιαστική  απειλή ενεργεί απέναντι στα συμφέροντα του συνόλου.
Κατ’ αρχήν αφήνει τις λαϊκίστικές τάσεις να εξουθενωθούν καταστρέφοντας ότι έχει απομείνει από τον δημιουργικό ιστό και το μέλλον στον βωμό καταχρεωμένων ιδεολογιών και παντελούς άγνοιας διαχείρισης του κράτους.  Με τις ευλογίες των ξένων, τους επιτρέπει αλλαγές στο κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο λειτουργίας της κοινωνίας που το ίδιο, απέναντι στο πολιτικό κόστος,  δεν θα τολμούσε. Παράλληλα  εμποδίζει υγιείς πολιτικές δυνάμεις, έξω από τους δοκιμαστικούς σωλήνες των κομμάτων, να αναδειχτούν αναμένοντας την στιγμή που η εξουσία θα επανέλθει στις αγκάλες του. Είναι πεπεισμένο ότι όλα θα είναι όπως πριν την στιγμή της κατάρρευσης που αυτό επέφερε.
Αν οι εξελίξεις οδηγήσουν την κοινωνία σε αυτό το αποτέλεσμα, το οποίο φαίνεται πιθανόν, η νεοελληνική ιστορία απλώς θα συμπληρώσει άλλον ένα φαύλο κύκλο από τους πολλούς που συνέβησαν τα περίπου διακόσια χρόνια της. Η χώρα θα παραμείνει στο τέλμα της νέο=οθωμανικής της μοίρας στέλνοντας στα ξένα ότι αξιόλογο γεννάει, καθώς ο κόσμος γύρω της θα προχωρεί ταχύτατα προς το μέλλον.
Με ένα εκπαιδευτικό σύστημα - που μόρφωσε τον μέσο πολίτη του σήμερα με μια πολιτική ωριμότητα τις συνέπειες της οποίας υποφέρουμε - να πηγαίνει προς το χειρότερο, η πραγματικότητα φαντάζει δραματική.
Χωρίς ριζικές αλλαγές στο σύστημα μόρφωσης των πολιτών, η οθωμανική δομή αλληλεξάρτησης, που είναι η ρίζα του κακού, θα μείνει ανέπαφη.  Κάτι τέτοιο όμως  απαιτεί ορίζοντα γενιάς και φωτισμένους πνευματικούς ηγέτες που δεν φαίνονται. Έτσι είναι μάταιο, στην παρούσα συγκυρία, να εκφράσει κανείς έστω και αχτίδες ελπίδας για το πώς η Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει από μια νέα κατάρρευση.

ΚΠΒ

 

 

 

No comments:

Post a Comment