Featured post

Η ψωροκώσταινα και η μπότα των κατακτητών

Του Κ.Π.Βλαχοδήμου Κανείς εύκολα μπορεί να παραδεχτεί ότι έξοδος από το τέλμα που έχει βυθιστεί ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ελληνικής κ...

4 November 2010

Η σιωπή του Ελληνικού `Κόσμου του Πνεύματος`

Σε ένα άρθρο τον παρελθόντα Ιούνιο, ενθαρρυμένος από τις ανακοινώσεις για την δημιουργία του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς πρόβαλλα το γεγονός σαν μία μεγάλη ευκαιρία για τον πνευματικό κόσμο της Ελλάδας να παίξει τον μοναδικό ρολό για τον οποίον προορίζεται, δηλαδή με νέες ιδέες και πνοή να συσπειρώσει το Έθνος σε έναν αγώνα ανανέωσης του πωρωμένου πολίτικου μας συστήματος. Και αυτό με επίγνωση του πόσο βαριά αριστερόστροφος είναι αυτός ο κόσμος.


Έλεγα τότε ότι για να μπορέσει να παίξει αυτό το ρόλο χρειάζεται θάρρος, πολύ θάρρος. Έχοντας διατηρήσει από πολλού, μέσα στην δύστυχη πρόσφατη ιστορία του έθνους, σχεδόν απόλυτο έλεγχο του πνευματικού χώρου έπρεπε να αποδείξει στο μέσο υποψιασμένο πολίτη ότι θα αγωνιστεί μέσα και έξω για τα συμφέροντα του έθνους. Έπρεπε να επικοινωνήσει με την κοινωνία που προσδοκά έναν τέτοιο κοινωνικό καταλύτη σε γλώσσα και έννοιες που θα καταλάβει και θα πιστέψει.

Τώρα, ακόμα και μια εβδομάδα πριν τις δημοτικές εκλογές, η στάση αυτού του πνευματικού κόσμου είναι πράγματι πέρα από απογοητευτική. Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις αξιόλογων ανεξάρτητα σκεπτόμενων πολιτών από όλες τις αποχρώσεις που βγήκαν στα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης, σε μεγάλες εφημερίδες και ακόμη προς τιμήν τους και στο δρόμο η πλειονότητα παραμένει ένοχα σιωπηλή. Αφήνει τον στέρφο και ξεδιάντροπο πολίτικο διάλογο να διεξάγεται μεταξύ των συνενόχων κομμάτων ανενόχλητο ενώ η κύρια πρόκληση αυτής της αναμέτρησης είναι άλλη. Είναι η ευκαιρία που δίνεται στην κοινωνία, τώρα που τα κόμματα έφεραν την αναμέτρηση σε εθνικό επίπεδο, να απαιτήσει εκ βάθρων ανανέωση του πολιτικού συστήματος. Και αυτό μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες υποχρεώνοντας όλες τις ηγετικές δυνάμεις της χώρας, υγιείς πολιτικές, τεχνοκρατικές και κοινωνικές να κάνουν κάτι που έπρεπε να κάνουν πριν από ένα χρόνο, να συσπειρωθούν.

Για να δράσει όμως το έθνος προς αυτήν κατεύθυνση, τώρα που η εμπιστοσύνη του στο πολίτικο κατεστημένο έχει καταβαραθρωθεί, χρειάζεται την πνευματική του ηγεσία, που είναι ότι του μένει αναγκαστικά να εμπιστευτεί, να βγει επειγόντως από την αφάνεια σε σπάνια συστράτευση. Να περάσει απλά αλλά βροντερά μηνύματα. Να εξηγήσει στους πολίτες γιατί είναι ανάγκη για όλους να προσέλθουν στις κάλπες και να μην ψηφίσουν κανέναν υποψήφιο από οποιοδήποτε κόμμα. Γιατί έτσι μόνον το πολιτικό κατεστημένο θα πάρει το μήνυμα της πλήρους απομόνωσης και απαξίωσης του και θα υποχρεωθεί να στηρίξει μια ισχυρή εθνική κυβέρνηση η όποια θα συνεχίσει πλέον αποτελεσματικά την διαχείριση των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα και θα αναλάβει εν καιρώ, κάτω από δημοκρατικές διαδικασίες, τις συντακτικές ενέργειες για την ανανέωση του πολίτικου συστήματος.

Η ιστορία θα κρίνει τον πνευματικό μας κόσμο που δεν είναι άμοιρος της παρούσας κατάστασης της χώρας. Δεν θα πρέπει και αυτή να είναι μια άλλη χαμένη ευκαιρία.

Η σημασία της λευκής ψήφου

Ίσως λογικά σκεπτόμενος κανείς, βλέποντας πολλές ενδείξεις που περιγράφουν την τόσο δυσάρεστη κατάσταση που βρίσκεται η Ελληνική κοινωνία, να παρασυρόταν στη δύνη της απελπισίας και οργής, όπως τόσοι πολλοί απλοί πολίτες σήμερα, με τις διαφαινόμενες απρόβλεπτες συνέπειες κοινωνικών εκρήξεων. Σιγά αλλά σταθερά αποκρυσταλλώνεται η γνώμη ότι το πολιτειακό μας σύστημα είναι πολύ λιγότερο δημοκρατικό και πολύ περισσότερο μία κοματοκρατική δικτατορία. Ίσως όμως πάλι τα πράγματα να μην είναι αθεράπευτα. Ίσως υπάρχει ευκαιρία για μια δραματική αλλαγή πορείας και αν είναι έτσι αυτή την ευκαιρία η κοινωνία δεν πρέπει να την χάσει,


Αν πιστέψει κάνεις ότι τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων τα δυο τελευταία χρόνια, αντανακλούν τις διαθέσεις των πολιτών, τότε το χάσμα επικοινωνίας της κοινωνίας με το πολιτικό κατεστημένο σε όλο το εύρος του είναι πλέον αγεφύρωτο. Η εμπιστοσύνη προς τους διοικούντες έχει πλήρως εξανεμιστεί. Ποιο απλά, το απαξιωμένο πολιτικό κατεστημένο δεν εκπροσωπεί πλέον το έθνος και διαχειρίζεται την εξουσία ενάντια στα συμφέροντα της κοινωνίας προς ουσιαστικό όφελος μιας διαπλεκόμενης μειονότητας. Τα ποσοστά κατά την ανάληψη της εξουσίας από τα δυο εναλλασσόμενα μεγάλα κόμματα έχουν πλέον χάσει κάθε αξία καθώς το κουβάρι της ολοκληρωμένης κομματικής διαπλοκής συνεχίζει να ξετυλίγεται. Είναι σημαντικό ότι η “τελευταία“ περαίωση και οι οξύτατοι τόνοι αντιπαραθεσης των δύο μεγάλων κομάτων εν μέσω καταστροφικών εξελίξεων επιβεβαιώνει πλήρως τις υποψίες ακόμη και των πλέον δισταζόντων.

Αυτές οι τόσο δυσάρεστες συνθήκες όμως είναι που δημιουργούν την ευκαιρία. Αν πράγματι οι δημοσκοπήσεις είναι κοντα στην πραγματικότητα τότε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του εκλογικού σώματος είναι έτοιμο να εκφράσει την απελπισία και οργή του χρησιμοποιώντας τη ψήφο του στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές για ένα πολιτικό κατεστημένο που το πρόδωσε. Το κατεστημένο το προβλέπει, φοβάται και προσπαθει να εμφορήσει τρόμο στην κοινωνία για ένα επερχόμενο κοινωνικό χάος εάν οι πολίτες δεν ψηφίσουν ως συνήθως. Λες και το χαος προς το οποίο βαδιζουμε με σιγουριά δεν υπάρχει. Θα κάνει τα πάντα για να αποφύγει ένα βροντερό μήνυμα που θα γίνει καταλύτης για την εκ βάθρων αναδόμησή του. Θα δούμε πολλούς “πλήρως ανεξάρτητους”, “εξηρτημένους η κομματικά υποστηριζόμενους ανεξαρτήτους”, αποστασιοποιημένους υποψήφιους και ότι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί κανείς προκειμένου να αποσπάσουν έγκυρους ψήφους. Αυτή τη φορά δεν έχει σημασία για το κατεστημένο ποιος θα εκλεγεί αλλά το ποσοστό του εκλογικού σώματος που θα ψηφίσει κάποιον. Και αυτή είναι η ευκαιρία που πρέπει να μην χαθεί και για τους πολίτες να δράσουν αποφασιστικά.

Κάθε ένας με δικαίωμα ψήφου πρέπει να εκπληρώσει μία αποφασιστικής σημασίας υποχρέωση που έχει απέναντι στον εαυτό του, στους συμπολίτες του και στα παιδιά του. Να πάει οπωσδήποτε να ψηφίσει έγκυρα και να ρίξει λευκό. Αυτή η υποχρέωση περιλαμβάνει τους μη βολεμένους αλλά και την μεγάλη πλειονότητα από αυτούς που θεωρούσαν τον εαυτόν τους βολεμένο και που πρέπει πλέον να βλέπουν τα προνόμια τους να εξανεμίζονται. ¨Όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι οι επίπονες εξελίξεις για τον απλό πολίτη θα συνεχιστούν έτσι και αλλιώς. Αλλά η λευκή ψήφος είναι η ελπίδα.

Η σημασία ενός πολύ μεγάλου ποσοστού λευκής ψήφου είναι πολύ σημαντική. Θα θέσει το πολιτικό κατεστημένο προ ενός κρίσιμου διλήμματος. Είτε να αψηφήσουν το μήνυμα της κοινωνίας ότι δεν την εκπροσωπούν και επομένως να επιβεβαιώσουν στην πράξη ένα πολίτευμα κομματικής δικτατορίας με ότι συνέπειες θα έχει αυτό η να το αποδεχτούν και να θέσουν σε λειτουργία μηχανισμούς αναδόμησης του πολιτειακού μας συστήματος που θα πρέπει να περιλάβει μια ισχυρή υπηρεσιακή κυβέρνηση για την διαχείριση των κρατικών υποθέσεων και εθνικές εκλογές για την ανάδειξη ενός ανανεωμένου κοινοβουλίου με συντακτικές εξουσίες για μία σημαντική αναθεώρηση του συντάγματος. Ενός συντάγματος που διαμορφώθηκε από αδίστακτους εξουσιοθήρες και έφερε τους κομματικούς μηχανισμούς και τα διαπλεκόμουνα με αυτό κυκλώματα στο απολυτό απυρόβλητο μιάς αδιάβλητης δικαστικής εξουσίας.

Οι σύγχρονες μορφές επικοινωνίας βοηθούν να ξεπεραστούν τα ευνουχισμένα κανάλια που θα ήθελαν να πνίξουν αυτό το σημαντικό μήνυμα που πρέπει να φτάσει στον κάθε πολίτη. Να του εξηγήσει την ανάγκη να ψηφίσει οπωσδήποτε στις επόμενες δημοτικές εκλογές και να ρίξει λευκό, Όλοι μας έχουμε ευθύνη να περάσουμε αυτό το μήνυμα.

19 October 2010

Πρόκληση για ανανέωση του πολιτικού κατεστημένου

Παρακολουθώντας κανείς τους διακεκριμένους αρθρογράφους στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, που παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στην κοινωνία, είναι πλέον συνηθισμένος στον τρόπο παρουσίασης των γεγονότων. Με ελάχιστες εξαιρέσεις σχολιάζουν από την πολιτική τους γωνία που δημιουργεί εντυπώσεις, χωρίς να προχωρούν προτείνοντας στον πολίτη εναλλακτικές για δράση σαν απάντηση σε αυτά τα γεγονότα. Υποθέτει κάνεις ότι είναι θέμα αρχής της δημοσιογραφίας να μην κάνει αυτό το βήμα καθώς περιμένει τον ώριμο πολίτη να είναι σε θέση να αντιδράσει μόνος του στα γεγονότα. Και τούτο μέσα σε ένα ευρύτερο τηλεπικοινωνιακό παιχνίδι. Δυστυχώς ο απλός πολίτης μη έχοντας μάθει από το σχολείο του μέχρι σήμερα πώς να συμμετέχει στα κοινά και να κάνει κρητική θεώρηση πέφτει θύμα αυτού του παιχνιδιού. Κύρια συνέπεια, η κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η χώρα.


Εν τούτοις το δίλλημα είναι σχετικά απλό για τον πολίτη. Στρουθοκαμηλισμός με την ελπίδα ότι η καταστροφή προ των θυρών θα αποφευχθεί ως εκ θαύματος η από τον Θεό της Ελλάδος η επείγουσα προσωπική δράσει στα κοινά και στις αποφάσεις που καθορίζουν το μέλλον του για εκ βάθρων ανανέωση του πολιτικού κατεστημένου και των πλοκάμων του.

Το κατεστημένο, υποθάλποντας τον στρουθοκαμηλισμό, ήδη έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα φθοράς των αισθημάτων αγανάκτησης της κοινωνίας ελπίζοντας ότι με τον χρόνο και την βελτίωση της παγκόσμιας οικονομίας θα βρεθούν τρόποι να συνεχίσει με μικρές τροποποιήσεις αλλά πάντα πάνω στο μοντέλο της πελατειακής σχέσης και της διαπλοκής. Άλλωστε γιατί να θέλει να παραδώσει αμάχητη την νομή της εξουσίας που κατακρατούσε για γενεές; Βεβαίως αρκετά άτομα σε αυτό τον χώρο ξέρουν ότι διακινδυνεύουν ακόμη και την προσωπική τους ασφάλεια σε περίπτωση κοινωνικής εκρήξεως αλλά το παιχνίδι είναι χοντρό. Η ιστορία θα κρίνει αυτό το κατεστημένο για την μοναδική ευκαιρία που χάνεται για μία κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας με γενναία αναθεώρηση του συντακτικού χάρτη της χώρας. Και μαζί του τους σιωπώντας συνταγματολόγους κάθε αποχρώσεως.

Η πραγματικότητα σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με πολλούς ξένους ειδικούς, είναι ο αναπόφευκτος εξοβελισμός από το Ευρώ και η πτώχευση μετά δυο χρόνια. Κλειστές τράπεζες, έλλειψη μισθών, απέραντη ανεργία, απερίγραπτη κοινωνική δυστυχία, καταρράκωση ακόμα και στα απομεινάρια της κοινωνικής συνοχής και για πολλά χρόνια. Και οτιδήποτε ποσοστό του δανείου θα παραμείνει πληρωτέο θα είναι πάντα στις πλάτες των απλών πολιτών.

Επομένως κοινωνική έκρηξη σαν συνέπεια αυτού του τρόπου δράσης είναι πολύ πιθανή. Η πτώχευση πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία. Δεν υπάρχει καταφύγιο σχεδόν για κανένα, στον ιδιωτικό η τον δημόσιο τομέα, σε τέτοιες εξελίξεις έστω και αν νομίζει ότι είναι `βολεμένος`. Η κρέμα του κατεστημένου νομίζει ότι βρίσκεται στο απυρόβλητο. Βλέπουμε ήδη την διαφυγή του πλούτου της. Επομένως το κεφάλι στην άμμο δεν είναι εναλλακτική για σκεπτόμενους απλούς πολίτες.

Από την άλλη, η εναλλακτική εκ βάθρων ανανέωσης του πολιτικού κατεστημένου και των πλοκάμων του φαντάζει ουτοπία η αδύνατη. Δυστυχώς ο Έλληνας πολίτης και ιδίως ο νέος πρέπει να αφυπνιστεί και να αγωνιστεί για να την κατεβάσει στο χώρο του πραγματοποιήσιμου αν θέλει να μείνει κύριος της τύχης του σαν Έλληνας και του μέλλοντος των απογόνων του. Και εδώ ο πνευματικός κόσμος, αν σέβεται τον ρόλο του, πρέπει να γεννήσει τρόπους πραγμάτωσης. Ο γράφων παρουσιάζει σε ότι ακόλουθη μερικές ιδέες για να προκαλέσει με πλήρη επίγνωση των ατελειών τους, αλλά οι άνθρωποι του πνεύματος ας αφήσουν επί τέλους τις φιλοσοφικές τους γλαφυρότητες για να κατέβουν στον στίβο του δημόσιου διάλογου κοντά στον πολίτη που τους έχει απόλυτη ανάγκη να του δείξουν ρεαλιστικούς τρόπους αποτελεσματικής δράσης.

Καθώς οι εποχές του θεόπεμπτου λοχία έχουν περάσει ανεπίστρεπτη και άρα με την προϋπόθεση ότι το δημοκρατικό πολίτευμα δεν θα διασαλευτεί ο σκοπός κάθε σχεδίου δράσης είναι η εισαγωγή σε όλες τις βαθμίδες των θεσμών πολιτών που δεν ανήκουν στο πολιτικό κατεστημένο και είναι έτοιμοι να πολεμήσουν για αυτήν ευκαιρία που χάνεται. Η διαδικασία για τα πρώτα βήματα σε μια τέτοια γιγαντιαία προσπάθεια θα έπρεπε να είχε αρχίσει ήδη καθώς η πρώτη ευκαιρία δεν είναι πολύ μακριά, οι δημοτικές εκλογές με το νέο νομικό πλαίσιο. Και για να επικεντρωθεί κάνεις σε αυτήν την πρώτη ευκαιρία χρειάζεται επείγουσα δράσει σε τρείς αλληλοϋποστηριζόμενες κατευθύνσεις,

Η πρώτη αφορά στην εθελοντική επιστράτευση πολιτών μη αναμεμιγμένων στο πολιτικό κατεστημένο που έχουν διαπρέψει επαγγελματικά και κοινωνικά στη ζωή τους για να πάρουν τον κίνδυνο και επιτελέσουν την θυσία για την ψωροκώσταινα που τους γαλούχησε μπαίνοντας έστω και παροδικά στον πολίτικο στίβο ως ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Κάθε άτομο που αποφασίζει να κατεβεί σαν υποψήφιος δεν έχει παρά να προετοιμάσει το πρόγραμμά του συμβατό με τον κύριο σκοπό και να το παραδώσει στην ομάδα επικοινωνίας που ακολουθεί.

Η δεύτερη αφορά στην επίσης εθελοντική επιστράτευση ειδικών στην επικοινωνία και ειδικά με σύγχρoνα ηλεκτρονικά μέσα που επιτρέπουν την απευθείας επαφή με τους πολίτες με ελάχιστο κόστος. Το θαύμα εκλογής του Ομπάμα είναι πολύτιμος οδηγός για κάτι τέτοιο. Τα άτομά αυτά να πλησιάσουν, να πείσουν και πλαισιώσουν τους ανεξάρτητους υποψηφίους και να εφεύρουν τρόπους να ανταγωνιστούν το κατεστημένο για να περάσουν στους πολίτες τον πραγματικό σκοπό των ανεξάρτητων υποψηφίων. Η κρίσιμη μάζα είναι ίσως το μισό πολιτικό σώμα που είναι έτοιμό για μια αποφασιστική ψήφο διαμαρτυρίας. Πρέπει να βρεθούν επειγόντως τρόποι πρόσβασης σε αυτή τη μάζα η οποία έχει και μεγάλη δύναμη επιρροής επί του υπολοίπου εκλογικού σώματος.

Τέλος η τρίτη κατεύθυνση αφορά το εκλογικό σώμα το ίδιο. Η σωστή ενημέρωση του Έλληνα της σήμερον στη γλώσσα που καταλαβαίνει για την πρόκληση που αντιμετωπίζει, το γεγονός ότι δεν υπάρχει απυρόβλητο γιαυτόν και το σκοπό του επιχειρήματος των ανεξάρτητων υποψήφιων, είναι το κλειδί αλλά και η πλέον δύσκολη επιχείρηση. Δυστυχώς η σύγχρονη νοοτροπία του νεοέλληνα δεν βοηθά. Εδώ σεβαστοί άνθρωποι του πνευματικού κόσμου που η γνώμη τους μετράει και ανεξάρτητοι νομολόγοι πρέπει προσφερθούν σαν δυναμικό στην τηλεπικοινωνιακή προσπάθεια.

Εν ολίγοις υγιείς δυνάμεις του Έθνους πρέπει επιστρατευθούν και να πάρουν ρίσκα. Πρέπει να συνεργαστούν με φαντασία ενώ μέσα από αυτήν την συνεργασία οι νέοι φυσικοί ηγέτες της χώρας θα αναδύονται μέσα από την ιδία την κοινωνία. Άλλως η προ των θυρών καταστροφή όσον το κατεστημένο ελέγχει την χάραξη πολιτικής και την δημόσια διοίκηση είναι αναπόφευκτη.

Φέρτα δω

Από την αρχή της διαδικασίας της παρούσης κρίσης ο απλός πολίτης σε απόγνωση βλέπει να παίρνονται μέτρα τα οποία τον πλήττουν ευθέως και βαρύτατα. Η διαδικασία δεν διαφέρει πολύ από το παρελθόν. Γίνεται λεηλασία των μισθωτών και συνταξιούχων οπουδήποτε γιατί είναι τόσο εύκολο. Το κράτος σαν καλλίτερη λύση νομοθετεί χωρίς ενδοιασμούς και εμπόδια μπροστά σε ένα έθνος στο ναδίρ της κοινωνικής αλληλεγγύης, απαξιωμένα εργατικά συνδικάτα και απαράδεκτες συντεχνίες. Έτσι λέει στον πολίτη, φέρτα δω. Σχεδόν αδιαφορεί για την επερχόμενη βύθιση του εθνικού προϊόντος βλέποντας μόνον μια ανάπτυξη με κρατικά ελεγχόμενους πόρους με τα γνωστά διαπλεκόμενα κυκλώματα και τους πολίτες ρομπότ να εκτελούν οδηγίες ως συνήθως.


Όντας τώρα υπό στενότατη επιτήρηση με την εθνική μας κυριαρχία ψαλιδισμένη λίγοι πιστεύουν και πολύ λίγα από αυτά που λέει η κυβέρνηση. Θα έλεγε κανείς ότι η διαδικασία είναι μέρος της προσέγγισης της Τρόικα για να μπει κάποια τάξη. Μπορεί να είναι το πρώτο σκέλος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που κατεβάζει το εισόδημα των Ελλήνων πιο κοντά αλλά όχι πλήρως στο πραγματικά παραγόμενο σήμερα προϊόν. Ταυτόχρονα παρέχει τους πόρους για τα βασικά έξοδα του δημόσιου τομέα για να συνεχίσει να λειτουργεί το κράτος τα επόμενα τρία χρόνια μια και δεν μας δανείζει κανείς άλλος. Με αυτή την διαδικασία ελπίζει να εξοικονομήσει δυο πράγματα μέσω του προγράμματος λιτότητας. Την αποπληρωμή των τόκων του εθνικού δανείου γι`αυτή την περίοδο και την χρηματοδότηση ρεαλιστικών προγραμμάτων ανάπτυξης για να αρχίσει η οικονομία να ανακάμπτει με την ελπίδα ότι ο λόγος του δανείου προς το παραγόμενο εθνικό προϊόν να αρχίσει να βελτιώνεται.

Υπάρχει όμως και μια άλλη διαδικασία που παραμελείται προς το παρών από την Τρόικα και ίσως είναι το δεύτερο και ομολογουμένως πολύ πιο δύσκολο σκέλος αλλά προκαλεί έντονα το δημόσιο αίσθημα. Κανείς μόλις μπορεί να διακρίνει δειλά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Αφορά στον κύριο όγκο του δανείου. Σίγουρα ένα μεγάλο μέρος αυτού του δανείου σήμερα έχει γεμίσει λογαριασμούς στελεχών του κατεστημένου υπό διάφορες μορφές από οφσορ εταιρίες, υπερπολυτελείς βίλλες και αυτοκίνητα, κότερα, αεροπλάνα και χαιλάιφ διαβίωση. Και δεν περιλαμβάνω μέσα σ`αυτό επιχειρηματίες που έχουν κερδίσει τέτοια πράγματα με το σπαθί τους και μπράβο τους και θα πρέπει να είναι παράδειγμα για τους νέους μας. Μακάρι να είχαμε ποιο πολλούς τέτοιους.

Βεβαίως το κατεστημένο ήδη έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα φθοράς των αισθημάτων αγανάκτησης της κοινωνίας ελπίζοντας ότι με τον χρόνο και την βελτίωση της παγκόσμιας οικονομίας θα βρεθούν τρόποι να συνεχίσουν με μικρές τροποποιήσεις αλλά πάντα πάνω στο μοντέλο της πελατειακής σχέσης και της διαπλοκής. Μέχρι σήμερα καμία υπόθεση διασπάθισης του δημοσίου χρήματος δεν έχει ολοκληρωθεί. Κανείς δεν έχει τιμωρηθεί. Πολλά υπόσχονται για τον Σεπτέμβριο αλλά πως;

Είναι επομένως απολυτή ανάγκη να εφαρμοστή ένα αποτελεσματικό σύστημα και σε αυτή την διάσταση για να υπάρξει ελπίδα δραματικής ελάφρυνσης του φορτίου που η κοινωνία θα κουβαλάει για πολλά χρόνια γιατί κάποιοι επωφελήθηκαν της εμπιστοσύνης της και καταχράστηκαν τους πόρους που διατέθηκαν για τη ανάπτυξή της από δάνεια που οι ίδιοι συμφώνησαν η χρηματοδοτικά προγράμματα από τη Ευρωπαϊκή Ένωση που τόσο κατηγορούν.

Αυτό το άλλο φέρτα δω αφορά στις προσπάθειες των ελεγκτικών οργανισμών όπως ο ΣΔΟΕ που είναι χρονικά αναποτελεσματικές. Διαβάζει κανείς για έρευνες που έχουν αρχίσει αλλά κανένα αποτέλεσμα. Προτείνεται λοιπόν οι ειδικοί νομομαθείς μας από συνταγματολόγους μέχρι όποια άλλη βαθμίδα ποιο κάτω να βάλλουν τα κεφάλια τους κάτω και να προτείνουν επειγόντως μια και είμαστε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης νομοθετικές ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στους ελεγκτικούς μηχανισμούς να κάνουν την εξής διαδικασία. Να μας καλέσουν όλους, φυσικά και νομικά πρόσωπα, με μια σειρά προτεραιότητας σχετική με την πραγματική οικονομική μας επιφάνεια, την ανάμιξή μας στη δημόσια διοίκηση και τα πλοκάμια της, στα μέσα ενημέρωσης και τον επιχειρηματικό χώρο και τα διαθέσιμα μηχανογραφικά στοιχεία και να μας βάλλουν εμπρός στην εξής πρόκληση.

Κυρίες και Κύριοι από τον έλεγχο των φορολογικών σας δηλώσεων τα τελευταία ας πούμε 20 χρόνια προκύπτουν εισοδήματα τα οποία λαμβάνοντας υπ`όψιν έξοδα διαβίωσης και ανακεφαλαίωση των υπολοίπων καταλήγουν σε κεφάλαιο Α. Από την έρευνα των περιουσιακών σας στοιχείων ανά την υδρόγειο σήμερα προκύπτει ότι έχετε Β. Το δημόσιο προχωρεί στην άμεση προσωρινή κατάσχεση της διαφοράς. Έχετε δύο μήνες να προσφύγετε στα δικαστήρια. Εάν δεν προσφύγετε η κατάσχεση καθίσταται μόνιμη και η πολιτεία προχωρεί στην επιβολή ποινών για τις πράξεις που δημιούργησαν παράνομα τα επί πλέον περιουσιακά στοιχεία. Εάν προσφύγετε στην δικαιοσύνη και δικαιωθείτε θα σας επιστραφούν τα κατασχεθέντα. Δηλαδή φέρτα δω τώρα και το τώρα είναι η λέξη κλειδί.

Βεβαίως μια τέτοια εξέλιξη προϋποθέτει μια εθνική κυβέρνηση αλλά βλέποντας τις κινήσεις της Τρόικας μπορεί και να μην είμαστε πολύ μακριά από κάτι τέτοιο και δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να μαντέψει τις αντιδράσεις της παγκόσμιας χρηματαγοράς αφού θα βρούμε μερικά από τα λεφτά που χάθηκαν και που τους χρωστάμε.

Αν γίνει κάτι τέτοιο θα δικαιωθεί κάποια κυρία που είπε για κάποιον άλλο χώρο «Θα δούµε τη φρίκη της Χλιδής απ`τήν ανάποδη, αφοδράριστη και µε τις ραφές στα μούτρα».

Η αυτοκριτική του Έλληνα

Μέσα στον κυκεώνα των συζητήσεων γύρω από τη σοβαρή κατάσταση της χώρας το χρόνο που πέρασε πολύ θα ήθελε κανείς να δει απόψεις για ένα πολύ δύσκολο θέμα. Την ανάγκη για τον Έλληνα πολίτη να κάνει με ειλικρίνεια την αυτοκριτική του σαν άτομο και με προθυμία να προχωρήσει με μια τέτοια εκτίμηση σε ενέργειες και θυσίες που θα συμβάλλουν σε μια πορεία κοινωνικής και οικονομικής ανάκαμψης. Είναι ουτοπία να φαντάζεται κανείς ότι βελτιώσεις θα έρθουν από μεγαλόπνοα σχέδια και μάλιστα από ένα απαξιωμένο κατεστημένο. Κάτι που ανέχτηκε και βοήθησε χωρίς την ειλικρινή και ουσιαστική αυτοκριτική του για τον τρόπο που ο ίδιος επιχειρούσε μέσα στο κοινωνικό σύνολο μέχρι σήμερα και τις συνέπειες του. Το δειλό ξεκίνημα από μερικές γειτονιές πρέπει να γιγαντωθεί. Ευρύτερες συνάξεις σαν τις αρχαίες εκκλησίες θα μπορούσαν να δώσουν συνέχεια.


Οι δυσκολίες είναι πολλές για ένα τέτοιο επιχείρημα και χρειάζεται κουράγιο περισσό. Ίσως μάλιστα πολλοί να μην το έχουν. Αλλά όσο ποιο πολλοί το επιχειρήσουν τόσο ποιο σημαντικές θα γίνονται οι πιθανότητες επιτυχίας των προσπαθειών για ανάκαμψη.

Δεν πιστεύω ότι υπάρχει οδηγός για να κάνει το άτομο την αυτοκριτική του. Για ένα όμως είμαι σίγουρος, χρειάζεται να δούμε τον εαυτό μας στον καθρέπτη κατάματα για να υπάρξει ελπίδα. Όλοι ξέρουμε που βάζουμε νερό στο κρασί μας. Πόσο προκειμένου να πετύχουμε σκοπούς σε βάρος άλλων χρησιμοποιούμε κοινωνικά αθέμιτα μέσα ναρκώνοντας τη συνείδηση μας λέγοντας, ότι το ίδιο κάνουν όλοι και δεν θέλουμε να μας λένε κορόιδα; Το ζήτημα είναι αν μπορούμε με την απειλή της καταστροφής που κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας να αξιολογήσουμε σαν άτομα την ανάγκη για μια τέτοια διαδικασία αυτοκριτικής να αποφασίσουμε για το τι θα κάνουμε για το παρελθόν και πως θα αλλάξουμε για το μέλλον για να σωθούμε σαν έθνος και σαν κοινωνία.

Σίγουρα δεν αισθάνομαι ειδικός για μια ενδελεχή ανάλυση αλλά σαν ανησυχών Έλληνας θα μπορούσα να προτείνω παρατηρήσεις σε βασικές διαστάσεις αυτής της πρόκλησης. Το τι έγινε μέχρι σήμερα είναι συνειδησιακό φορτίο δυσβάστακτο για το άτομο για το ξεκίνημα της διαδικασίας της αυτοκριτικής. Τις περισσότερες φορές είναι ο λόγος που δεν θα την κάνει. Σε άλλες ίσως να είναι η αιτία να την κάνει.

Καταρχήν το άτομο μπορεί να δει την δράση του σε στενό προσωπικό επίπεδο και να απαντήσει θαρραλέα στο πόσο έχει συμβιβαστεί με την ραγιάδικη νοοτροπία που σήμερα καλύπτεται από μια κακόγουστη νεωτερική κουρελού. Σε μία απλή συναλλαγή όταν προσφέρει η λαμβάνει υπηρεσία πόσο πίσω βρίσκονται οι απλοί κανόνες αυτής της συναλλαγής και πόσο μπροστά βρίσκεται μια σχέση Αγά προς ραγιά; Και πόσο κοστίζει αυτή η σχέση ψυχολογικά, κοινωνικά και πολιτικά; Όταν βρεθεί στο τιμόνι του αυτοκινήτου του πόσο λίγο υπολογίζει τους συνανθρώπους του, πεζούς που περνούν το δρόμο και οδηγούς που τυφλώνονται από τους προβολείς του; Όταν αντιλήφθη άτομα να καταχρώνται δημόσια περιουσία που είναι και δική του πόσο αντιδρά καταγελώντας τα επώνυμα; Και τόσα άλλα που θα δει στον καθρέφτη. Οι άλλες δυο διαστάσεις που ακολουθούν έχουν τις ρίζες τους βαθειά σε αυτό το δυσδιάκριτο θεμέλιο συμπεριφοράς και μόνον αλλαγές του μπορούν να κάνουν σπίθες αναγέννησης. Θα έλεγα ότι θα είναι μάταιο να προσπαθήσει κανείς βελτιώσεις σε οποιονδήποτε άλλον χώρο πριν εντρυφήσει στην αλλαγή αυτής της νοοτροπίας.

Μετά να προχωρήσει στην δράση του γύρω από τις πολιτικές εξελίξεις. Πόσο ενεργά συμμετέχει σε αυτές. Έχω την εντύπωση ότι η πολύ μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι ουσιαστικά αμέτοχη και άμοιρη των πολιτικών εξελίξεων περιοριζόμενη στην ψήφο της που την χρησιμοποιεί ανάλογα με τις επικοινωνιακές επιρροές του κατεστημένου. Αυτό παρόλο ότι βλέπουν ότι κατά σύστημα τους κοροϊδεύουν. Σίγουρα απαιτείται θυσία χρόνου που θα του στερήσει σύγχρονες διασκεδάσεις, ποιο πολλές ξενόφερτες, και ανάληψη κινδύνων αλλά είναι ουσιώδες θέμα ευθύνης του πολίτη να είναι ενεργός και ενήμερος για να ασκεί αποφασιστικό έλεγχο ώστε να μην βρεθεί στην κατάσταση που είναι σήμερα. Το απαξιωμένο πολιτικό κατεστημένο με τα πλοκάμια του έχει γιγαντωθεί απομυζώντας τους κόπους του κοινωνικού συνόλου και έχει ποικίλες πλευρές από πρώτης τάξεως πολιτικές προσωπικότητες μέχρι σκοτεινές μυθοποιημένες φιγούρες του υποκόσμου και της αναρχίας. Εάν το άτομο δεν αντιδράσει σύντομά δεν θα βρεθούμε μακριά από ένα καθεστώς τύπου Β. Κορέας.

Σχετικό με αυτή τη διάσταση είναι ένα κρίσιμο θέμα που προσπαθούμε σχεδόν πάντοτε να αποφύγουμε ακροβατούντες στην διαδικασία της αυτοκριτικής. Είναι η ουσία του πόθεν έσχες και ποιόν αφορά. Μόνον όταν το άτομο παραδεχτεί ότι αφορά και αυτό το ίδιο με τις επακόλουθες συνέπειες θα υπάρξει ελπίδα διάσωσης του έθνους. Όσον και δύσκολο αν φαίνεται ο βαθμός αναγέννησης της κοινωνίας περνάει μέσα από αυτήν την ατραπό.

Τέλος να δει τον εαυτό του μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Πόσο δραστηριοποιείται σε πρωτοβουλίες κοινωνικού χαρακτήρα; Τέτοιες είναι πολλές και οι ποιο πολλές αφανείς και επίπονες. Ξεκινούν από συλλόγους που βοηθούν ανήμπορα άτομα, περνούν από περιβαλλοντολογικές πρωτοβουλίες και φτάνουν σε σκληρούς και μακροχρόνιους αγώνες για την ενίσχυση ενός διχτιού ουσιαστικής κοινωνικής ασφάλισης για αδύναμες ομάδες και άτομα που προσπαθούν αλλά αποτυγχάνουν. Όλες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Εμπεδώνουν στην συνείδηση των ατόμων τα πλεονεκτήματα της κοινωνικής αλληλεγγύης και την απόλυτη ανάγκη για την προστασία της. Και εδώ δυστυχώς απατούνται μεγαλύτερες θυσίες χρόνου και προσπαθειών γιατί μόνον μια ισχυρή κοινωνική αλληλεγγύη θα κατατροπώσει αυτό το κατεστημένο.

Κλείνοντας είναι σκόπιμο να κάνει κανείς μια βασική παρατήρηση. Σίγουρα μια τέτοια θεώρηση αυτοκριτικής φαντάζει ουτοπιστική στο απόλυτό της. Άλλωστε καμία κοινωνία, όσο προηγμένη και να είναι δεν έχει όλα τα άτομά της ενεργοποιημένα σε μια τέτοια διαδικασία. Εν τούτοις ο βαθμός προόδου της είναι απόλυτα συσχετισμένος με το ποσοστό των ατόμων που συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία αυτοκριτικής και το βάθος της.

Και αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο σήμερα στην Ελλάδα. Γνωρίζω ότι πολλοί θα ειρωνευτούν τέτοιες παρατηρήσεις και ίσως εγκαταλείψουν το διάβασμα στη μέση με το απόφθεγμα <έλα βρέ αδελφέ δεν είναι η πρώτη φορά, τα πράγματα φτιάχνουν>. Θα ευχόμουν να είχαν δίκαιο αλλά φοβάμαι πως αυτή τη φορά δεν έχουν. Η καταστροφή προ των θυρών είναι πρωτόγνωρη

Γιατί οι σύγχρονες Κασσάνδρες μπορεί να έχουν δίκαιο

Τον τελευταίο καιρό η προσπάθεια του πολιτικού κατεστημένου με τα πλοκάμια του στα `Μέσα Ενημέρωσης` για αποτόνωση έχει ενταθεί καθώς αισθάνονται τους δείκτες οργής και απόγνωσης της κοινωνίας να πλησιάζουν επικίνδυνα το σημείο έκρηξης. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας σημαντικοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι έχουν επιστρατευτεί με σκοπό να αμφισβητήσουν τα μηνύματα σκεπτόμενων αλλά ανεξάρτητων ατόμων, Ελλήνων και ξένων, που αποκαλούνται εντέχνως Κασσάνδρες. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις η δεοντολογία των επιστρατευμένων είναι σαθρή για τον απλούστατο λόγο ότι δυστυχώς προς το πάρων δεν υπάρχουν καλά μηνύματα για τη Ελληνική κοινωνία. Μετά την πάροδο μιας αποκαλυπτικής διετίας η κατάσταση για τον σκεπτόμενο πολίτη έχει ως εξής.


Παρά την έξυπνη και θετική κίνηση του ΠΑΣΟΚ για την υποστήριξη ανεξαρτήτων υποψηφίων στους δύο μεγάλους δήμους, περιφερειάρχες, νομάρχες και δήμαρχοι με τα συμβούλια τους πηγάζουν από τα βαθειά κόμματα όπως πάντα. Αλλά και πέρα από αυτό, παρά την προβολή λίγων ικανών προσώπων στον τελευταίο ανασχηματισμό της κυβέρνησης πίσω τους βαδίζει με βήμα σταθερό το βαθύ ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή άλλαξε ο Μανωλιός και έβαλε την βράκα του αλλιώς. Είναι άλλωστε λογικό. Γιατί οι κρατούντες να παραδώσουν αμαχητί την εξουσία που νέμονται τόσα χρόνια; Μόνον εάν ο μη βολεμένος πολίτης βγάλει το κεφάλι του από την άμμο, δει την επερχομένη λαίλαπα και δράσει υπάρχει ελπίδα. Και αυτές οι δημοτικές εκλογές είναι ίσως μοναδική ευκαιρία, Μια καταψήφιση όλων των κομμάτων σε ένα ύψος άνω του 55%, που θα έβαζε τον Πρόεδρο σε δίλλημα, είναι ικανό να προκαλέσει πολιτειακή κρίση μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες με την δημιουργία κυβέρνησης εθνικής ενότητας και συνταγματική βουλή, Μπορεί όμως να γίνει κάτι τέτοιο; Πόσοι άραγε μειδιούν ειρωνικά διαβάζοντας σκεπτόμενοι “να άλλος ένας αιθεροβάμων”.

Πέρα από αυτό, καθώς ο πολίτης θα βγάζει το κεφάλι από την άμμο θα αισθανθεί τη θηλιά από το βάρος του 150% του ΑΕΠ στην οποία η σχετική τριετής περίοδος χάριτος, που και αυτήν ακόμα κατασπαταλούμε, αφήνει ακόμη τρόπο αναπνοής. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του βάρους οφείλεται στην αλόγιστη σπατάλη του ίδιου τα τελευταία χρόνια και πρέπει να προετοιμαστεί ψυχολογικά για την αποπληρωμή του. Δύο ενέργειες θα μπορούσαν να ελαφρύνουν από το υπόλοιπο. Δυστυχώς και οι δύο ελέγχονται από το πολίτικο κατεστημένο. Η πρώτη, κατεπείγουσα και καθυστερημένη, είναι η σύλληψη των καθοιονδήποτε τρόπο καταχρασμένων πόρων, Οι νέες ελεγκτικές αρχές προσπαθούν αλλά δεν είναι εξοπλισμένες με δραστικές εξουσίες που θα τους επιτρέψουν να σπάσουν τα φράγματα των απυρόβλητων και προβούν σε ουσιώδεις διαδικασίες πόθεν έσχες με τρόπο διάφανο στον πολίτη. Η άλλη, πλέον ουσιώδης, αφορά σε ένα σχέδιο ανάπτυξης όχι του κράτους όπως το προετοιμάζουν τα κόμματα αλλά των ζωντανών κυττάρων του έθνους, αυτών που ετοιμάζονται να αποδημήσουν. Μόνον αυτό το μέρος της κοινωνίας έχει τον δυναμισμό και την όρεξη να ανεβάσει το ΑΕΠ δηλαδή να δυναμώσει το λαιμό που σηκώνει το βάρος. Γιατί ας μην γελιόμαστε θα πληρώνουμε για πολλές δεκαετηρίδες για διόδια, εισιτήρια τραίνων και αεροδρόμια και πάμπολλα άλλα στους ξένους για να ξεπληρώσουμε το βάρος. Μία τέτοια αντιμετώπιση δεν είναι δυνατή με την παρούσα κομματοκρατία αλλά με μία εθνική ακομμάτιστη κυβέρνηση και αλλαγή βασικών άρθρων του συντάγματος. Μπορεί όμως να γίνει κάτι τέτοιο;

Ύστερα είναι η μόρφωση και δια βίου επιμόρφωση που μπαίνει καρφί στην καρδιά κάθε σχεδίου ανάπτυξης. Ποιός μπορεί να αρνηθεί την κατάντια της παιδείας. Κάνεις δεν ξέρει από πού να αρχίσει και που να τελειώσει. Πως μπορεί μία ικανή υπουργός με όλες τις καλές προθέσεις και την σοφία ορισμένων προηγούμενων ικανών υπουργών να ξεπεράσει την Σκύλλα των συνδικάτων, την Χάρυβδη των συντεχνιών και την ουτοπία της πνευματικής Αριστεράς εάν δεν είναι απολύτως ακομμάτιστη; Τα πρώτα συμπτώματα της σύγκρουσης τα είδαμε σε αυτή την περίφημη βάση το 0.9. Υπάρχει άραγε ελπίδα;

Αλλά στον πυρήνα της πρόκλησης από όπου πηγάζουν οι Κασσάνδρειες γνώμες είναι η συμπεριφορά του μέσου Έλληνα απέναντι στα γεγονότα, Καμία ένδειξη κοινωνικής αντίδρασης έξω από τα κομματικά, συνδικαλιστικά η συντεχνιακά κατεστημένα. Καμία ελπίδα για το χτίσιμο έστω και εμβρυωδών εναλλακτικών προς το κατεστημένο δομών. Με ελάχιστες εξαιρέσεις ο πολίτης μένει καρφωμένος στο κουτί της τηλεόρασης, τις περιπέτειες του Ελληνικού ποδοσφαίρου και ιστορίες πορνοσταρ. Ο ωχαδερφισμός, η άμυνα των βολεμένων και οι ελπίδες των μη βολεμένων είναι τόσο βαθειά ριζωμένα μόνο που καθώς η καταστροφή γίνεται ποιο ορατή αυτό μετατρέπεται σε ένα σύμπλεγμα φόβου και οργής εναντίον πάντων πλην του εαυτού του, Θα ήταν ενδιαφέρον να δημοσιευτούν αποτελέσματα μίας ευρείας κοινωνικής έρευνας σε αυτόν τον χώρο. Τίποτε αξιόλογο δεν φαίνεται να εφαρμόζεται για την διαχείριση αυτής της αντίδρασης που ίσως γίνει καταλύτης ταχυτάτων και απροβλέπτων εξελίξεων. Τι μπορεί να γίνει;

Με ένα τέτοιο υπόβαθρο πραγματικότητας από όπου αντλούν συμπεράσματα γιατί να μην πιστέψουμε τις Κασσάνδρες; Αν το κατεστημένο έχει απαντήσεις στις Κασσάνδρειες προβλέψεις ας βγει να τις πει στην κοινωνία όχι με μεγαλόστομες αναγγελίες αλλά με αδιάβλητα στοιχεία και σχέδια δράσης σε γλώσσα καταληπτή για τον πολίτη όπως οι Κασσάνδρες.

Επιμόρφωση για την ελπίδα

Σκοπός αυτού το μηνύματος δεν είναι να προσθέσει άλλη μια γνώμη ειδικού στις μυριάδες για το `Ελληνικό πολιτικό πρόβλημα`. Δεν είμαι ειδικός, είμαι απλώς ένας από τους βαθειά ανησυχώντας που θέλει να ρίξει φως από μια γωνία ενός ατόμου μέσα στο κοινωνικό σύνολο.


Οι εξελίξεις τους τελευταίους μήνες, η απόφαση αποδοχής επαχθούς σειράς δημοσιονομικών μέτρων, που πλήττουν κυρίως τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, η παρερμηνεία των προθέσεων των κοινοτικών εταίρων και του υπερατλαντικού παράγοντος, η συμπεριφορά του κοινοβουλίου, ο τρόπος και η γλωσσά επικοινωνίας για την ανακοίνωση των μέτρων έχει φέρει την κοινωνία σε σύγχυση, οργή και απελπισία.

Η ολοκληρωτική απαξίωση του πολιτικού κατεστημένου είναι πλέον καταφανής. Είναι προφανές ότι εάν δεν ενδώσει στις προσκλήσεις της κοινωνίας για μεταπολιτευτικές ρυθμίσεις οι επόμενοι μήνες εγκυμονούν κοινωνικές εκρήξεις. Οι εξελίξεις που έφεραν την τρόικα για κάποια επαναφορά σε τάξη με κρυφές ρυθμίσεις για ελπίδα σωτηρίας μας δεν οφείλονται στις κινήσεις των ελλήνων πολιτικών όπως διατυμπανίζεται. Πέρα από το γενικότερο Ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πρόβλημα ο θεός της σύγχρονης Ελλάδας είναι ο ίδιος όπως πάντα, οι λευκές κολώνες των θεμελίων του σύγχρονου παγκόσμιου πολιτισμού πάνω στην Ακρόπολη. Και ας μην συγχέεται με τον τουρισμό.

Σε μας όπως πάντα, η κατάσταση αμετάβλητη, ο χρόνος κυλάει και για όλα φταίνε οι άλλοι. Στο βάθος όμως, σε όλο και μεγαλύτερες μάζες, ξεφυτρώνει το `κι εγώ έφταιξα, τι να κάνω τώρα?`. Ο απλός άνθρωπος ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί από μόνος του να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα. Έτσι τον έχει προετοιμάσει το εκπαιδευτικό σύστημα. Κάποιος πρέπει να του πει τι να κάνει. Δεν έχει μάθει ποτέ από το σχολείο μέχρι σήμερα πως να αντιμετωπίσει τέτοια πρόκληση. Που είναι οι προσγειωμένοι άνθρωποι του πνεύματος?

Η Κυβέρνηση κάνει γενικές και άνευ αξίας εξαγγελίες για μέτρα και για σωτηρία. Εντυπωσιάζει με την σύλληψη μερικών φοροφυγάδων. Σύντομα η Τρόικα που είναι πια μόνιμα στην Ελλάδα θα μιλήσει. Στις πρώτες δύο γραμμές της έκθεσής της θα γράψει ότι υπήρξε πρόοδος για να συνεχίσει στις υπόλοιπες σελίδες για το τι δεν έγινε. Και φαίνεται ότι έγινε πολύ λίγο και πολύ λίγοι το μαθαίνουν από υπεύθυνα χείλη.

Ένα μεγάλο ποσοστό διακεκριμένων ξένων ειδικών <πάνω από 30 0/0> προεξοφλεί κάποια μορφή χρεωκοπίας τύπου Αργεντινής για την χώρα μας. Την ονομάζουν `αναδιαπραγμάτευση`. Δειλά δειλά τα ΜΜΕ περιγράφουν τις καταστροφικές συνέπειες σαν να προετοιμάζουν τον κόσμο.

Μέσα σε όλα αυτά ούτε μια μικρή αχτίδα ελπίδας από πουθενά για τον μέσο πολίτη, από κανένα. Αξίζει πραγματικά τον κόπο? Υπάρχει πιθανότητα να βγούμε? Που θα βρεθούμε όταν και εάν βγούμε από το τούνελ? Ο πολίτης με την βαθμιαία συνειδητοποίηση της ευθύνης του και την από φόβο ετοιμότητα του να υποφέρει παραπαίει ψελλίζοντας, γιατί? Δεν καταλαβαίνει την γλώσσα της μακροοικονομίας. Δεν μιλάει για τους φόρους που του φορτώνουν. Ρωτάει γιατί κανείς δεν του δείχνει τι αξίζει να κάνει πρακτικά αυτός σαν άτομο για να υπάρχει ελπίδα διάσωσης από την μεγαλύτερη καταστροφή στην σύγχρονή ιστορία του έθνους.

Ίσως είναι ήδη αργά αλλά η εδραίωση ελπίδας για το μέλλον εκπεφρασμένης σε απλό χρονοδιάγραμμα με καθαρούς στόχους στη γλώσσα του απλού πολίτη είναι το μοναδικό στοιχείο που θα μπορέσει να ορθοποδήσει την κοινωνία για να μπορέσει να ξαναποκτήσει την εμπιστοσύνη της, να πολεμήσει, να ξεπεράσει τα αδιέξοδά της και να ανακαταλάβει μια αξιοπρεπή θέση στη Ευρωπαϊκή κοινωνία. Και δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά αν όχι αδύνατη για ένα κατεστημένο από γραφειοκράτες που έχουν μάθει να μιλούν με παραπλανητικούς και αναξιόπιστους αριθμούς.

Για την εδραίωση μιας τέτοιας ελπίδας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης υπάρχουν δύο παράμετροι που πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Καταρχήν η κυβέρνηση της χώρας, σε μια απολύτως απαραίτητη νέα υπερκομματική σύσταση εθνικής εμπιστοσύνης με εκτενώς ενισχυμένες εξουσίες από το κοινοβούλιο, από ένα μοναδικό υπεύθυνο δίκτυο να περιγράψει σε γλώσσα αντιληπτή στον μέσο πολίτη τι σημαίνουν για αυτόν τα μέτρα, όχι μόνον τα δημοσιονομικά αλλά κυρίως τα αναπτυξιακά. Τον απώτερο σκοπό τους, το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους με στόχους όσον τον αφορά και τις συνέπειες στις περιπτώσεις αποτυχίας αλλά και επιτυχίας του. Περά από αυτό να αναλάβει την συνεχή ενημέρωση για την διαχρονική πρόοδο του προγράμματος τονίζοντας τις υστερήσεις αλλά ίσως πλέον αναγκαία τις επιτυχίες. Είναι απολύτως σημαντικό για τον πολίτη να μην περιμένει τα πραγματικά νέα σε ξενόγλωσσα ΜΜΕ από την Τρόικα. Η Κυβέρνηση πρέπει να την προκαταλαμβάνει.

Αλλά η ακόμη πιο δύσκολη παράμετρος αφορά δυστυχώς στον αποδεκτή αυτής της επικοινωνίας, τον μέσο πολίτη, που είναι ουραγός της κρατούσης κάστας του μίγματος πολίτικου κατεστημένου με τους δορυφόρους της ανομίας και φαυλοκρατίας. Αφορά στην μεγάλη και σιωπηρή προς το παρόν πλειοψηφία που συνέδραμε σε αυτό το έγκλημα εις βάρος της ιδίας.

Ο μέσος Έλληνας είναι γαλούχημα του μορφωτικού τέρατος της τελευταίας τριακονταετίας με αρχές ανοχής της ανομίας. σαρωτικής εξίσωσης προς τα κάτω και χαμηλής ηθικής αντίστασης που του πρόσφεραν αυτήν την καταναλωτική ευμάρεια πέραν κάθε ορίου του παραγωγικού του δυναμικού και χωρίς την παραμικρή πρόνοια για το μέλλον του Έθνους.

Κύριες ευθύνες, γιατί ευθύνες έχουμε όλοι, πηγαίνουν σε δύο κατευθύνσεις. Πρωτίστως στον όλο και λιγότερο παρόντα τώρα, βαρεία αριστερόστροφο πνευματικό χώρο που έσυρε μια συντηρητική κοινωνία με ιστορική συνέχεια χιλιάδων ετών, νωπές μετεμφυλιακές πληγές και καθυστερήσεις για μια σύγχρονη κοινωνική ωριμότητα σε τραγικά απανωτά καταστροφικά πειράματα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Κατά δεύτερον λόγο στο πολίτικο κατεστημένο με το πυκνό δίκτυο διαπλοκής γύρω του απότοκο του εκπαιδευτικού συστήματος που θέλει το κοινωνικό σώμα να σέρνεται άβουλο. Αλλά δεν είναι της στιγμής να εμβαθύνει κανείς σε αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό που έχει σημασία είναι πως μπορεί αυτός ο συγκεχυμένος, οργισμένος και απελπισμένος λαός να επιμορφωθεί επειγόντως για να μπορέσει να πάρει το μήνυμα της ελπίδας και να χτίσει πάνω του νέες εφεδρείες ενέργειας που θα βγάλουν το Έθνος από τον τυφώνα θανάσιμου κινδύνου.

Μια τέτοια επιμόρφωση θα μπορούσε να έχει κύρια χαρακτηριστικά επικεντρωμένα στις αναγκαίες προτάσεις προς το άτομο του κοινωνικού συνόλου να αλλάξει τον τρόπο που επιχειρεί μέσα στο στενό περιβάλλον που δραστηριοποιείται.

Είναι ένα γιγαντιαίο εγχείρημα που μπορεί να φαίνεται ουτοπιστικό πλην όμως απόλυτα αναγκαίο για τη γέννηση της ελπίδας σωτηρίας. Ευτυχώς ένα μεγάλο μέρος του έθνους έχει τις παραγωγικά τεχνικές γνώσεις που χρειάζονται. Έτσι όπως η κοινωνία αρχίζει να συνειδητοποιεί τον πραγματικό κίνδυνο έχει τις δυνατότητες αλλά και τα μέσα να βάλει σε εφαρμογή αυτό το πρόγραμμα επιμόρφωσης. Τα μέσα υπάρχουν στις υποδομές του εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι τα σχολεία σαν χώροι συγκέντρωσης σε εξωσχολικά ωράρια και η εθελοντική με λίγη προετοιμασία συμβολή από τούς πολλούς δασκάλους και καθηγητές που πιστεύουν στην σωτηρία του Έθνους πλαισιωμένους από επίσης εθελοντικά προσφερόμενους τεχνοκράτες. Χρειάζεται να υποστηριχθούν από ένα πρακτικό πακέτο πλαίσιο επιμόρφωσης και ένα επικοινωνιακό πρόγραμμα που θα πείσει το πολίτη να βρει τον χρόνο να συμμετάσχει, να μάθει και να συμβάλλει με τη φυσική του παρουσία στον ρεαλισμό του εγχειρήματος. Γύρω από τους άμορφους πυρήνες των γονέων και κηδεμόνων των σχολείων μπορούν να χτιστούν με ευρύτερη συμμέτοχη οι σύγχρονες εκκλησίες κοινωνικής συνοχής.

Το επιμορφωτικό πλαίσιο για το άτομο θα πρέπει να περιλαμβάνει τρία στάδια.

Το πρώτο θα αφορά ανάλυση της κατάστασης και την ανάπτυξη ενός προγράμματος με ανάλογο καταλογισμό ευθύνης για αυτόν και τους άλλους. Η κατασπατάληση των δημόσιων πόρων, δηλαδή των φόρων που πληρώνει, στις διάφορες μορφές της είναι ευθύνη των άλλων αλλά με την ανοχή του. Ο προσωπικός υπερδανεισμός και η άφρων κατανάλωση, έστω και αν γαλουχήθηκε σε ένα παραπλανητικό περιβάλλον, είναι δική του ευθύνη. Ποσό συμβάλλει ο κάθε ένας από αυτούς τους τομείς στην παρούσα κατάσταση? Υπό αυτές τις συνθήκες σε δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, ποιοι είναι διαχρονικά οι βασικοί στόχοι που μπορεί να συμβάλλει ευθέως ο ίδιος ο μέσος πολίτης και πρέπει να παρακολουθεί για να κρίνει την πρόοδο η μη? Το στάδιο αυτό συνιστά την βάση για το χτίσιμο της ελπίδας με την κατανόηση του προβλήματος.

Το δεύτερο στάδιο αφορά στην δραστηριοποίηση του πολίτη. Η χιλιογραμμένη και άχρωμη λέξη <παραγωγικότητα> πρέπει να κατέβει στο επίπεδο του ατόμου και να απομυθοποιηθεί. Την παραγωγικότητα δεν την φέρνουν καταπέλτες από μεγαλόπνοα σχέδια αλλά άτομα μέσα στο κοινωνικό σύνολο που εκπονούν και εφαρμόζουν ρεαλιστικά Ελληνικά σχέδια. Το ζητούμενο σε ένα πλαίσιο σύγχρονης κοινωνικής πρόνοιας είναι απλό. Το άτομο πρέπει να συμβάλλει προσφέροντας στην Ελληνική και ξένες αγορές προϊόν η εργασία πού να τους είναι τόσο χρήσιμα που να διαθέσουν ανταμοιβή. Αλλά πέρα από αυτό να πείσει τον εαυτό του να αγαπήσει την δραστηριότητα που διάλεξε και όχι να την βάλλει στην πλάτη του σαν ισόβια αγγαρεία που μόνον μια σύνταξη θα τον απαλλάξει. Είναι προφανές ότι κάτι τέτοιο δεν λειτούργει αποτελεσματικά στην Ελληνική κοινωνία. Βασικά παραδείγματα αυτής της αδυναμίας και απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο του επιχειρείν του ατόμου για μια σημαντική βελτίωση είναι ο πυρήνας αυτού του σταδίου. Οι ευκαιρίες για νέες πραγματικά κερδοφόρες δραστηριότητες, η διαχείριση ενός κίνδυνου αποτυχίας, και ο ρόλος ενός ανανεωμένου και ενισχυμένου δικτύου κοινωνικής πρόνοιας θα πρέπει να εξηγηθούν προκειμένου το άτομο να δραστηριοποιηθεί. Μια τέτοια απόφαση θα μορφώσει παράλληλα μέσα του την ελπίδα και θα τον κάνει κοινωνό με τις εξελίξεις. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο πληροφοριών το άτομο θα είναι σε θέση να καταλάβει ότι πέρα από τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας αυτό που προέχει είναι η δυναμική ανάπτυξη του εθνικού μας προϊόντος και αυτό μπορεί να γίνει μόνον με την προσωπική του συμβολή, ανάληψη κινδύνου και με τις κατευθύνσεις που μια τέτοια επιμόρφωση επιχειρεί να του προσφέρει.

Το κεντρικό όμως θέμα μιας τέτοιας επιμόρφωσης που είναι και το τρίτο στάδιο είναι η ανάγκη για τον πολίτη να συνειδητοποιήσει ότι η μέχρι τώρα ενοχική του στάση επιφέρει ζημιά στην κοινωνία και επομένως και στον ίδιο. Αυτό είναι και η ουσία της σημερινής κρίσης. Επομένως είναι σοβαρή υποχρέωση του να καταγγέλλει επώνυμα και να απαιτεί την καταδίκη της παρανομίας και της κατάσχεσης των καρπών της. Στην ουσία το πρόγραμμα θα κλιθεί να συντρίψει το ταμπού του ρόλου του `ρουφιάνου` των δραστών της καταλήστευσης της δημόσιας περιουσίας και να το αντικαταστήσει με την εικόνα του υπεύθυνου πολίτη ενός ευνομούμενου κοινωνικού συνόλου που έχει την υποχρέωση να δράσει για την προστασία του. Η συνέπεια μιας τέτοιας αλλαγής νοοτροπίας είναι θεμέλιο υγιούς κοινωνικής αλληλεγγύης ενώ η εφαρμογή της είναι σίγουρο ότι θα ανδρώσει την ελπίδα .



Κ. Π. Βλαχοδήμος

Δημοκρατική Αριστερά ~ Έναυσμα για εκ βάθρων μετάλλαξη του δημοκρατικού πολιτεύματος

Είναι χαρακτηριστική η αμηχανία του κατεστημένου όλων των κόμματων και κυρίως των ελεγχομένων από αυτά μέσων ενημέρωσης από την δημιουργία του νέου κόμματος. Επιμένουν στις λεπτομέρειες των τελευταίων εξελίξεων μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ, στις ιστορικές διαδρομές μερικών γνωστών ατόμων στην ιδρυτική του ομάδα, και στη χωρίς εξαίρεση αποτυχίες άλλων σχημάτων να δημιουργήσουν βιώσιμα κόμματα. Λίγοι τονίζουν τη σημασία της στιγμής της δημιουργίας αυτού του κόμματος σε σχέση με τις διαθέσεις του μέσου πολίτη και λίγοι προβάλλουν το χαρακτήρα του σαν εκπροσώπου ενός έθνους σε μια στενά δεμένη κοινωνία εθνών όπως είναι η Ευρώπη. Σύντομα αυτό το κατεστημένο θα συνειδητοποιήσει τον θανάσιμο κίνδυνο που το απειλή και θα αντιδράσει. Για το κοινωνικό σύνολο είναι μια ευκαιρία για μια εκ βάθρων μετάλλαξη του τόσο εκμαυλισμένου δημοκρατικού πολιτεύματος που δεν πρέπει να χαθεί.


Η Δημοκρατική Αριστερά μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος που θα κατακρημνίσει την δομή του απαξιωμένου κατεστημένου μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες φέρνοντας στην εξουσία μία πολιτικά ουδέτερη, άμεμπτη και τεχνολογικά ικανή κυβέρνηση που θα έχει την δυνατότητα να χαράξει πολιτικές και να αναδομήσει και να διαχειριστεί τη δημόσια διοίκηση. Να επιβάλλει νέες εθνικές εκλογές για συντακτική εθνική αντιπροσωπεία για την εκ βάθρων αναθεώρηση του συντάγματος σε χώρους που προκάλεσαν την σημερινή καταρράκωση όπως στην παιδεία, την δημόσια διοίκηση, τη ασυλία των πολιτικών λειτουργών, τη λειτουργία των μέσων ενημέρωσης και το ρόλο του ρυθμίσου του πολιτεύματος.

Αλλά για να μπορέσει να παίξει αυτό το ρόλο το νέο κόμμα πρέπει να πάει πολύ ποιο μακριά από ένα μανιφέστο. Και χρειάζεται θάρρος, πολύ θάρρος. Έχοντας διατηρήσει από πολλού, μέσα στην δύστυχη πρόσφατη ιστορία του έθνους, απόλυτο έλεγχο του πνευματικού χώρου πρέπει να αποδείξει στο μέσο υποψιασμένο πολίτη ότι θα αγωνιστεί μέσα και έξω για τα συμφέροντα του. Πρέπει να επικοινωνήσει με την κοινωνία που προσδοκά έναν τέτοιο κοινωνικό καταλύτη σε γλώσσα και έννοιες που θα καταλάβει και θα πιστέψει. Οι εποχές των ενημερωμένων ελίτ έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

Να αρχίσει με ένα ειλικρινές mea culpa για την σημερινή κατάσταση. Να μιλήσει για το ρόλο της διαχρονικά μετά το 1975 στην κατάσταση στην παιδία, στις κοινωνικές απαιτήσεις, στην κουλτούρα της πανεπιστημιακής κοινότητας, στην στρέβλωση και σύγχυση της εθνικής ταυτότητας και τέλος στην υστέρηση να παρακολουθήσει η ελληνική κοινωνία σύγχρονες παγκόσμιες τάσεις.

Να αγωνιστεί για την εγκατάσταση ενός ικανοποιητικού διχτιού κοινωνικής ασφάλισης που να καλύπτει ικανοποιητικά αδύναμες κοινωνικές ομάδες αλλά κυρίως να καλύπτει άτομα που προσπαθούν να κάνουν κάτι καλύτερο και αποτυγχάνουν. Ένα δίχτυ ελάχιστης υποστήριξης που θα πέσουν να πάρουν δυνάμεις για να ξαναπροσπαθήσουν.

Να κινητοποιήσει την υγιή πανεπιστημιακή κοινότητα, τόσο απούσα σήμερα για τον απλό πολίτη, στην μοναδική της αποστολή να εμπνεύσει την κοινωνία με δημιουργικές αλλά ρεαλιστικές ιδέες για μια νέα εθνεγερσία.

Με βάση τις δομές του εκπαιδευτικού συστήματος να δημιουργήσει ένα δίκτυο κέντρων σύναξης των πολιτών ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές τους τοποθετήσεις σε μια προσπάθεια επείγουσας επιμόρφωσης του κοινωνικού συνόλου σε σημεία όπου προφανώς υστερεί όπως συνείδηση κοινωνικής συνοχής και έννοιες σαν την παραγωγικότητα του ατόμου οπουδήποτε αυτό δραστηριοποιείται, από ειδικός που προτείνει σχέδια αναπτυξιακής πολιτικής έως μικρομεσαίος επιχειρηματίας. Μια ανάγκη πασιφανής σαν απότοκο των παλινωδιών και της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Να προβάλλει την σημασία της επιχειρηματικότητας και τις ευκαιρίες που προσφέρει από τη φύση του Έλληνα.

Να κτίσει και να περάσει ένα μήνυμα ελπίδας βασισμένο στις πραγματικές δυνάμεις του έθνους σε μια κοινωνία που βομβαρδίζεται καθημερινά με καταστροφικά σενάρια λες και τα δισεκατομμύρια Ευρώ είναι πάνω από την κοινωνική αλληλεγγύη και ποιο πολύ από το άτομο. Και ακόμη περισσότερο λες και η Ελλάδα με όλα τα στραβά της είναι το μόνο αμαρτωλό πρόβατο μέσα στην κοινωνία των εθνών που λέγεται Ευρώπη. Είναι ίσως καιρός να σταματήσουν να μας βλέπουν σαν ινδικό χοιρίδιο.

Κ.Π.Βλαχοδήμος

Γιατί μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας;

Λογικά σκεπτόμενος κάποιος ακούγοντας πολλές φορές από τα ποιο υπεύθυνα χείλη να αναγγέλλεται ότι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και βλέποντας τόσες ενδείξεις στα δύο τελευταία χρόνια της αδυναμίας κομματικών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα της χώρας, που βρίσκονται πολύ ποιο πέρα από την δραματική κατάσταση της οικονομίας, θα κατέληγε ότι αν τώρα δεν είναι ανάγκη για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας τότε πότε θα είναι;


Είναι μερικά δομικά πράγματα που είναι ηλίου φαεινότερο ότι το κομματικό κατεστημένο με τις βαθύτατες ρίζες του μέσα την κοινωνία αδυνατεί από την συγκρότησή του να αντιμετωπίσει γιατί είναι το ίδιο χτισμένο με αυτά. Σε ένα ανελέητο ανταγωνιστικό περιβάλλον όπου κάθε έννοια ηθικής και εθνικού συμφέροντος έχουν προ πολλού παραμεριστεί, τα κόμματα διαχειρίζονται την εξουσία για ατομικά οφέλη των οικείων τους προκειμένου να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες αυτών που τους εκλέγουν. Συνέπεια ένα κράτος ασύλληπτου ακαμψίας, μέχρι βαθμού απολιθώματος, το οποίον έφερε την χώρα εκεί που είναι σήμερα.

Υπάρχουν δύο δρόμοι που η κοινωνία αναπόφευκτα θα ακολουθήσει προκειμένου να βγει από αυτόν τον πυθμένα της επερχομένης εξαθλίωσης. Ο βίαιος και απρόβλεπτος που θα είναι συνέχεια μίας κοινωνικής έκρηξης με αλυσιδωτά και επιταχυνόμενα γεγονότα που καταλήγει συνήθως και σε εθνικές καταστροφές και ο ελεγχόμενος από ένα ισχυρό και κομματικά ανεξάρτητο κέντρο διαχείρισης που θα χαράξει πολιτικές και θα εφαρμόσει στρατηγικές με σκοπό την αναγέννηση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας. Κανείς ελπίζει ότι οι ταχύτατα αυξανόμενες πιθανότητες μίας επερχομένης κοινωνικής έκρηξης θα αφυπνίσει το πολιτικό κατεστημένο από τον λήθαργο του απόρθητου της οργάνωσης του. Τα υγειά του στελέχη θα επικρατήσουν για την πολιτική τους επιβίωση, και η κομματοκρατία θα ενδώσει στο σύνολό της στην δημιουργία ενός τέτοιου ακομμάτικου κέντρου διαχείρισης, δηλαδή μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, στην όποιαν θα δοθούν πλήρεις και ενισχυμένες αρμοδιότητες από το κοινοβούλιο να διαχειριστεί τις ακόλουθες προκλήσεις στα όρια των δημοκρατικών διαδικασιών.

Άλλωστε ένα τέτοιο βήμα θα ανεβάσει αμέσως το επίπεδο αξιοπιστίας της χώρας στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές και πολύ σημαντικότερα θα στείλει μήνυμα στους Ευρωπαίους εταίρους για την σοβαρότητα των προθέσεων μας να συμμετάσχουμε ενεργά στην προσπάθεια στενότερου συντονισμού της οικονομικής πολιτικής στην ΕΕ.

Καταρχήν, μια τέτοια κυβέρνηση θα μπορούσε να συγκροτηθεί από ένα ισορροπημένο μίγμα αποδεκτών από όλη την κοινωνία πολιτικών ανεξαρτήτως ιδεολογικής τοποθέτησης που θα προσφέρουν γνώση και εμπειρίες για το υπάρχον πολιτικό κατεστημένο, μία ομάδα αναγνωρισμένων τεχνοκρατών με πείρα στους κεντρικούς τομείς κρατικής διαχείρισης και μια προσωπικότητα γενικής αποδοχής σαν συντονιστή του όλου έργου. Δεν χρειάζονται υπεράνθρωποι, όπως οι ταγοί του κατεστημένου ειρωνικά σχολιάζουν. Απλώς πρακτικά μυαλά με φυσικές ηγετικές ικανότητες, στιβαρή θέληση και λυμένα τα χέρια για δράση.

Οι τομείς διαχείρισης είναι λίγο πολύ γνωστοί

Εκ βάθρων αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης σε ένα σχήμα, μέγεθος και ποιότητα ανάλογα με το μέγεθος της χώρας, το δημιουργικό της δυναμικό και το επίπεδο κοινωνικής ανάπτυξης του Έθνους.

Πλήρης αναμόρφωση της παιδείας με δύο βασικούς στρατηγικούς άξονες. Έναν μεσοχρόνιο που αφορά στην μόρφωση της νεολαίας για να αντιμετωπίσει την σημερινή πραγματικότητα σε ένα παγκοσμιοποιημένο πλανήτη. Και έναν αμέσου ανάγκης για την αποτελεσματική επιμόρφωση ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας που θα αντιμετωπίσει την πρόκληση επαγγελματικού αναπροσανατολισμού καθώς οι οικονομικές δομές θα αναθεωρούνται εκ βάθρων και εξαιρετικά χρήσιμοι ανθρωπινοί πόροι θα απελευθερώνονται ιδίως από τον δημόσιο τομέα.

Δημιουργία εθνικού πλαισίου οικονομικής ανάπτυξης των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας που δεν πρέπει να συγχέεται με σχέδια ανάπτυξης του κρατικού τέρατος όπως γίνεται μέχρι σήμερα και που μας κατέταξε στον πυθμένα της λίστας παραγωγικότητας παγκόσμια.

Δημιουργία διχτυού κοινωνικής ασφάλισης για τους αδύνατους και ιδιαίτερα φτωχούς συνταξιούχους, ανέργους και άτομα με ειδικές ανάγκες, Ειδική μέριμνα για επιχειρηματίες που προσπαθούν αλλά αστοχούν.

Συγκρότηση σχεδίου μετανάστευσης συμβατό με τις τάσεις στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κύριους άξονες αποτροπή μετανάστευσης της αναντικατάστατης νεολαίας μας και την πλήρη κοινωνική απορρόφηση ξένων που έχουν το δυναμικό να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη και που εγκαθίστανται στην Ελλάδα κάτω από καθαρούς κανόνες.

Αποτελεσματικό σχέδιο σύλληψης και διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας και άλλων καταχρασμένων οικονομικών πηγών που σήμερα βρίσκονται στο απυρόβλητο προς εξασφάλιση πόρων για την εφαρμογή των ανωτέρω.

Είναι προφανές ότι η εγκατάσταση ενός τέτοιου κέντρου διαχείρισης θα έχει σαν συνέπειες ριζικές αλλαγές ακόμη και στο δημοκρατικό μας πολίτευμα μέσω του καταστατικού χάρτη αναθεωρημένου από μία νέα γενιά πολιτικών και αυτή είναι ίσως η κρίσιμη πρόκληση που το κατεστημένο καλείται να ξεπεράσει αποφασίζοντας να ενδώσει στην δημιουργία μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Σίγουρα οι σοφοί του κατεστημένου που διαβάζουν τέτοια σχόλια χαμογελούν ειρωνικά αλλά “scripta manent”.

Greek Civil Servants –A Unique Human Resource

This article recognizes that not all of the individuals employed by the public sector are the same but assumes that the image emerging of a “civil servant“ today is directly linked to the situation that the country finds itself in. It aims at raising awareness of an opportunity not to be missed stemming from current catastrophe through a simple message.


The Wednesday, Mai 5, demonstrations with their tragic consequences in loss of life, led by militant extremist violent elements, followed by leftist groups and banners of public servants’ unions are only a façade of the “civil servant” challenge of Greek society. In these demonstrations and behind their banners there was a mass of peaceful deeply worried and confused people. And these were only a very small part of a much larger group blamed for the Modern Greek drama. They are part of the social body and rightly in my view very anxious about options offered to them for the future. They feel society absent of any kind of peaceful involvement following events passively through media with their own tenor or political interests; as if they are disconnected from the social body and left to their own predicament. And yet I would think that the “public servant”, with the despised image by all and sometimes between themselves, is perhaps the part of society that is more resistant to moral degradation, more educated and culturally developed as well as owner of technical knowledge well above the average. This is essentially a consequence of the fact that most of the members of public service come from families that have with means to exert “political influence” to ensure the entrance of their offspring into this service as well as the capacity to provide well above average education for their children. This fact must not be missed as a real opportunity that requires great attention and comprehensive plan for optimum implementation of the potential.

The public administration human capital needs to be looked at two distinct dimensions. On the first individuals are classified by their qualifications and vary from very high to extremely poor. The other dimension relates to performance. There exist very active and performing individuals on one extreme with lazy and unproductive on the other that we usually relate to the “public servant” image. What clouds such a view is the fact that very often individuals are clearly overqualified for their post. The administration requires individuals with qualifications to match the requirements of their posts and is prepared to work for the job. It does not require excessively qualified people in posts as they are a waste of human capital and source of deep frustration.

Consequently looking at a future reshaping of the public service, as its size will be coming down, one has to ensure that this will happen in a way that the real requirements of the public service would be met without excesses. The redundant part would contain individuals of various qualifications with high potential that have been an excess in public service but invaluable pool of human capital. A common attribute in this part would be the current culture of the “public servant”.

On this basis people leaving the public service must not be abandoned through useless announcements. They need to be assured of social cohesion measures and supported with great care via comprehensive programmes of professional re-orientation and work-culture adjustment to reassert their self-confidence. This way they would be offered the opportunity to enter the labour market of the private sector and make important contributions in areas such as upgrading administrative structures, human resources management and innovation all crucial to productivity increase. The private sector must play a pivotal role in this process with initiatives co-ordinated with Government.

I hope that ministries responsible for dealing with the issue will not look at this challenge as a side job but very seriously as a major opportunity. I am certain other countries in the European family have encountered this problem, in most cases not in a crisis but in an evolutionary manner, and have experience of how to channel through to the private sector human capital losses from public administration. I hope Greece will decide to approach these countries, draw from their experiences and apply them into the specific case of the Greek society with its peculiarities.

Utilisation of such a resource coming into the private sector labour market soon will prove a positive and critical boost in the efforts to draw development plans for the economy of the future. It will go beyond fiscal discipline and provide growth thus begin tackling the real problem of public debt by increasing gross national product.

Why modern Cassandras may be right for Greece

Efforts of the political establishment with tentacles in media recently aiming at defusing social tension has intensified as they feel anger and despair of society approaching a dangerous explosion point. Important politicians and journalists have been recruited to challenge messages emanating from independent individuals, Greek and foreign, called adroitly Cassandras that is prophets of doom. In almost all cases the argumentation of the challengers is weak for the simple reason that unfortunately for the time being there are no good news for Greek society. After apocalyptic two years revelations the situation for the thinking citizen is as follows.


Despite the intelligent and positive move of PASOK to support independent candidates to the two large municipalities, regional prefects, prefects and mayors with their boards stem from the deep political parties as always. But apart from that, despite the projection of few competent individuals in the last government reshuffle, behind them lays the deep party machinery of the governing party. In essence very little has changed. After all this is quite reasonable. Why a system that holds all levers of power and has profit from them for so many years would relinquish them without a fight? Only if the citizen that has not been party to this feast, pulling his head from the sand and seeing the oncoming storm acts that there is hope. And the municipal elections, due shortly, are perhaps a unique opportunity. A rejection of all the parties at a percentage greater than 55% that would put the country’s President in dilemma, is capable of causing political crisis for resolution under democratic procedures with the creation of a government of national unity and a constitutional assembly. But can such an event happen? How many reading these lines smile ironically thinking: “here is another one walking in the clouds”.

However as the citizen sooner or later will get his head out of the sand he will feel the loop of the real weight of 150% of GDP debt. The relevant troika three years grace period seemingly going to waste as well, still provides for temporary breathing but the truth comes after that period and nobody likes to talk about it. A large part of this weight is due to his own irresponsible behaviour in wasting for a generation valuable resources. They were provided for the development of the Greek society and he must now prepare psychologically for their repayment.

Two actions could alleviate significantly the remaining weight. Unfortunately, both are controlled by the political establishment. The first, urgent and delayed, is the capture of in any manner usurped resources. The new controlling authorities are trying but they are not equipped with adequate powers that would enable them to break the barriers of convenient legally unassailable centres of corruption and proceed with essential actions in ways transparent to the citizen. The other, most essential, relates to a socioeconomic development plan, not of the state organisms as it is the discussed by the political parties but of the real potential of the nation, those who are preparing to emmigrate. Only this part of society has the dynamism and appetite to raise the GDP i.e. to strengthen the neck that will carry the weight of the national debt for many years. Because let us not fool ourselves, We will pay for many decades for road tolls, trains, airports, tourism resorts and many other to foreign interests. Such a socio-political challenge cannot be tackled by any existing political party but by a national government and changes in basic articles of the Constitution. Can it happen?

Then is the education and lifelong training which enters as nail in the heart any development plan. Who can refute the collapse of our education establishment? Nobody knows where to start and where to finish in dealing withit. How can one capable minister with all the good intentions and the wisdom of previous capable ministers can overcome the Scylla of trade unions, the Charivdes of professional cleavages and the utopia of left leaning intellectuals, if he/she is not absolutely non-party adherent? The most recent symptoms of the conflict we saw in this famous entrance exams basis the 0.9. What hope is there?

But at the heart of the challenge from where the Cassandras opinions stem is the behaviour of the average Greek toward the events, No indication of organised social reaction outside the party politics, trade unions the professional cleavages. No hope of building even embryonic alternatives to the current political establishment structures. With few exceptions the citizen remains nailed in front of a misleading television box, the adventures of Greek football and porn star stories. Indifference, defence of the acquired rights for the ones that have them and aspirations to attain them for those that do not are so deep-seated that as the oncoming catastrophe becomes more visible this mood is being converted into a complex of fear and anger against everything except oneself. It would be interesting to publish results of social research in this area. Nothing worthwhile seems to be implemented for the management of this challeneg which may become the catalyst of rapid unforeseen developments. What can be done?

With such a background of reality from where they draw conclusions why not to believe the Cassandras? If the political establishment has answers to Cassandrian forecasts let them be known to society not with grandiose announcements but indisputable evidence and action plans in a language understood by the citizen as the Cassandras do

4 May 2010

Πικρό ποτήρι για την Ελληνική Δημοκρατία - Φάρμακο και όχι κώνειο

Ο Οκτώβριος του 2009, όταν η κυβέρνηση εκλέχθηκε, φαίνεται ιδιαίτερα μακρινός. Επτά μήνες χαμένοι. Και τώρα χρόνια κόλασης μπροστά.

Διακεκριμένοι πολίτες διαφόρων προελεύσεων καθώς και το πολιτικό κατεστημένο δεν παρέλειψαν να δηλώσουν ότι η χώρα μας βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου και αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο να χάσει την αυτοκυριαρχία της. Εν τούτοις παρά τον ακραίο κίνδυνο και την ανάγκη αποφασιστικής δράσης για άμυνα, υπάρχει εκπληκτικά περιορισμένη προσπάθεια οικοδόμησης ενός κοινού μετώπου και μιας κοινής προσπάθειας που θα επιτρέψει στη χώρα να αντιμετωπίσει αυτές τις τεράστιες δυσκολίες.

Θα περίμενε κανείς, υπό αυτές τις περιστάσεις, να βρει ήδη εγκατεστημένη μια μη κομματική κυβέρνηση γενικής αποδοχής από όλο το πολιτικό φάσμα, καθώς και δυνάμεις από το ευρύ κοινωνικό φάσμα να σπεύδουν να προσφέρουν την υποστήριξή τους. Δυστυχώς βρισκόμαστε τόσο μακριά από κάτι τέτοιο. Το απαξιωμένο πολιτικό κατεστημένο επιμένει στη διατήρηση των ρυθμίσεων που μας οδήγησαν στην καταστροφική κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει σήμερα. Η κομματική πολιτική και τα εδραιωμένα συμφέροντα παραμένουν ανενόχλητα. Ειλικρινείς και ανήσυχοι πολίτες κρούουν τον κώδωνα και παρουσιάζονται έτοιμοι να βοηθήσουν, αλλά δεν εισακούονται. Πώς μπορεί να υπάρξει αλλαγή;

Ως Έλληνες, πιστεύω, ότι έχουμε καθήκον να εκφράσουμε τις απόψεις μας σχετικά με τα μέτρα που θα μπορούσαν να φέρουν την αλλαγή. Γνωρίζω ότι πολλοί σοφοί του κατεστημένου «κάνουν παρωδία» τέτοιες προτάσεις, αλλά παρουσιάζω μερικές από τις δικές μου έτσι και αλλιώς.

Φοβάμαι πως οι νομικές ρυθμίσεις, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να υπερκεραστούν προσωρινά με κατάλληλη ανακατανομή σε ειδικές αρμοδιότητες, καθώς χωρίς αυτό τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει.

Δεδομένου του σημερινού κοινωνικό-πολιτικού κλίματος, εξ αρχής οποιαδήποτε δράση πρέπει να γίνεται με πραγματική και πλήρη διαφάνεια. Υπό τις παρούσες περιστάσεις, θα πρέπει να επιδιωχθεί μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην ικανότητα του να δράσει κάποιος ταχύτατα, αποφασιστικά και αποτελεσματικά και την προστασία των δημοκρατικών θεσμών. Η ευθύνη της παρακολούθησης και εξακρίβωσης εναπόκειται στο πολιτικό σώμα του ελληνικού έθνους. Κανείς άλλος δεν έχει την αρμόζουσα αξιοπιστία για να την εξασφαλίσει. Αυτό απαιτεί την προσωπική συμμετοχή του κάθε πολίτη και την επείγουσα δημιουργία κοινωνικών διαρθρώσεων που θα του την διασφαλίζουν. (βλέπε σχετικά άρθρο Ένας Έλληνας προς Έλληνες στο http://optir.blogspot.com/ ).

Επιβάλλεται να αρχίσει με προσωρινή ανάθεση έκτακτων νομοθετικών εξουσιών του κοινοβουλίου στην κυβέρνηση, ώστε να επιτραπεί η υπερκέραση των νομοθετικών στρεβλώσεων που έθεσαν τους ενόχους στο απυρόβλητο της δικαιοσύνης και προκάλεσαν τη συντήρηση της τρέχουσας κατάστασης στραγγαλισμού. Έπεται η καθιέρωση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με τέτοιου είδους ενισχυμένες εξουσίες, με καλή ισορροπία μεταξύ ευρέως σεβαστών πολιτικών με άψογη συμπεριφορά (υπάρχουν λίγοι) και επιτυχημένων τεχνοκρατών, γνωστών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Να παραμεριστούν οι υφιστάμενες νομικές διατάξεις, ώστε να επιτραπεί η άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής του πόθεν έσχες. Να διερευνηθούν τα άτομα τα οποία κατείχαν και κατέχουν θέσεις εξουσίας στην πολιτική, δημόσια διοίκηση, μέσα ενημέρωσης και επιχειρήσεις με στόχο να αποκλειστούν οι ένοχοι από την πολιτική και τις κοινωνικές δραστηριότητες. Οι κατηγορίες ενοχής, οι μακροχρόνιες δίκες και καταδίκες πρέπει να είναι χαμηλότερης προτεραιότητας. Να επιτευχθεί η επανάκτηση του καταχρασθέντος δημόσιου πλούτου στο μέγιστο δυνατό βαθμό με τον σχηματισμό μίας ευέλικτης ειδικής υπηρεσίας επιστρατεύοντας εμπειρογνώμονες του τομέα και χρησιμοποιώντας τις εμπειρίες από παρόμοιες περιπτώσεις σε άλλες χώρες. Μια σειρά από θετικά βήματα έχουν ήδη ληφθεί προς αυτήν την κατεύθυνση.

Να τεθεί σε εφαρμογή η εξαγγελθείσα δέσμη μέτρων με μια γενναία και άμεση αναθεώρηση των σχετικών μηχανισμών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την εισαγωγή επιστρατευμένου και ανεξάρτητου δυναμικού το οποίο θα αντικαταστήσει/ενισχύσει την υπάρχουσα αμφισβητούμενη διαχείριση. Να υπάρξει ταυτόχρονα στενή παρακολούθηση των συνεπειών της εφαρμογής αυτής της δέσμης και διατήρηση αποθεματικών για την έγκαιρη υποστήριξη των αποδυναμωμένων κοινωνικών στρωμάτων.

Κατόπιν απαιτείται ενθάρρυνση της δημόσιας συζήτησης, η οποία θα συνοδεύεται από σαφή διάκριση μεταξύ της παρουσίασης απόψεων μέσω ειρηνικών και αυθόρμητων διαδηλώσεων, οι οποίες δεν καθοδηγούνται από κόμματα, συνδικάτα ή άλλα ειδικά συμφέροντα, και των διαμαρτυριών που ξεκινούν από οργανωμένες ομάδες των οποίων μοναδικός στόχος είναι βίαιες συγκρούσεις.

Ταυτόχρονα απαιτείται ενημέρωση της κοινωνίας -σε γλώσσα αντιληπτή από το μέσο πολίτη- για τη σοβαρότητα του προβλήματος και το βαθμό στον οποίο είναι πιθανό να επηρεάσει το κάθε άτομο. Είναι ζωτικής σημασίας η κοινωνία, ως σύνολο, να καταλάβει την επισφαλή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα.

Η κυβέρνηση χρησιμοποιώντας ένα ξεχωριστό και μοναδικό δίκτυο να παρέχει διαρκή και υπεύθυνη ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις και να ξεκινήσει ένα αποτελεσματικό επικοινωνιακό πρόγραμμα με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Παράλληλα να θεσπίσει αυστηρή εποπτεία σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και να παρεμβαίνει σε περιπτώσεις διαστρέβλωσης των μηνυμάτων που προέρχονται από αυτήν. Να εξασφαλίσει μέσω αυστηρής πειθαρχίας βασιζόμενης στον δεοντολογικό τους κώδικα την προστασία της ελευθερίας τους να παρουσιάζουν απόψεις και γεγονότα σχετικά με τις εξελίξεις

Να προσδιοριστεί και διαφοροποιηθεί ο τύπος της ευθύνης που ανήκει στους καταχραστές εξουσίας και των δημοσίων πόρων σε αντίθεση με αυτήν των μελών της κοινωνίας που συμμετείχαν στην ηθική κατάρρευση αποδεχόμενα την εγκατάσταση του διεφθαρμένου κατεστημένου για ιδιωτικά οφέλη. Να εξασφαλιστεί ότι αμφότερες πλευρές κατανοούν τις σοβαρές συνέπειες αυτής της μακροχρόνιας ανεύθυνης συμπεριφοράς.

Να ενεργοποιηθεί απόλυτα το πολιτικό σώμα με στόχο να ωθήσει το σημερινό κοινοβούλιο σε προκήρυξη εθνικών εκλογών, το ταχύτερο δυνατό, για ένα νέο κοινοβούλιο με συνταγματική εντολή και εκλεγμένα μέλη χωρις οποιαδήποτε ανάμιξη σε εγκληματικές ή ανήθικες υποθέσεις. Αυτό θα είναι το πρώτο και θεμελιώδες βήμα για την αναθεώρηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου και την ανακατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ του Προέδρου και των τριών πυλώνων της εξουσίας που έχουν διαμορφωθεί συμφώνα με τις ορέξεις εξουσιοθήρων..

Η εποπτεία και ο συνολικός έλεγχος θα παραμείνει στο κοινοβούλιο και στην κυβέρνηση στο πλαίσιο ενός έκτακτου διατάγματος κατά την προεκλογική περίοδο για όλες τις αλλαγές στα πλαίσια ενός ευρέος δημοκρατικού σχήματος.

Ακόμα και μόνο η αρχή τέτοιου είδους αλλαγών δύναται να επηρεάσει δραματικά το oλω σκηνικό. Η κοινωνία θα αρχίσει να συμμετέχει άμεσα, θα αποκτήσει αίσθημα ευθύνης και θα ξεκινήσει η απόκτηση της ενέργειας που χρειάζεται για να πολεμήσει. Ο γύρω κόσμος θα αντιληφτεί τις προθέσεις και τις δυνατότητές μας ως έθνος να βρούμε τη θέση μας ανάμεσα τους και πιθανότατα θα πολλαπλασιαστούν οι προσπάθειες υποστήριξης. Η νέα γενιά θα βρει γρήγορα τον ενθουσιασμό για το μέλλον και θα εγκαταλείψει το σκοτεινό προβληματισμό της επανάληψης της εθνικής καταστροφής μιας νέας μετανάστευσης.

Η ισορροπία του επιχειρείν στα όρια της δημοκρατικής διαδικασίας είναι πράγματι τρομακτική, αλλά ελπίζει κανείς ότι οι Έλληνες του σήμερα, ιδίως οι νέοι, είναι πιο ώριμοι από όσο πολλοί νομίζουν. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι πιθανότητες να επιζήσουμε μέσα στη δίνη είναι υψηλές. Σε διαφορετική περίπτωση, μη άμεση λήψη παρόμοιων μέτρων θα έχει για το έθνος καταστροφικές συνέπειες πέραν φαντασίας.

Εν κατακλείδι, προκειμένου να επιτύχουμε προβάλλεται επιτακτική η ανάγκη για κάθε Έλληνα να δείξει το απαιτούμενο ενδιαφέρον που θα οδηγήσει σε προσωπική συμμετοχή και κοινή δράση κατευθυνόμενη από την αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης.

3 May 2010

A bitter potion for Greek democracy - medicine and not a koneion

October 2009, when Government was elected seems so far away; seven months lost is a very long time. And now years of hell ahead.

There exist a number of distinguished individuals from various walks of life including the political establishment that have missed no opportunity to declare that our country is effectively in a state of war, and is at serious risk of losing its sovereignty. Despite the extreme danger and need for appropriate action to defend itself, there is a surprisingly limited effort to build a common front and joint endeavour that would enable the country to phase out these extreme difficulties One would expect under the circumstances to find a non-partisan government of common approval from across the political spectrum already in place, as well as forces from the broad social spectrum rushing to offer their support. Depressingly we find ourselves so far from such a point. The discredited political establishment insists on maintaining the arrangements that brought us to the disastrous state we are in today. Party politics and entrenched interests are unperturbed. Genuine and anxious individuals raise alarms and report ready to help but to deaf ears. How can this be changed?

As a member of the Greek society I feel I have a duty to express a view about the steps that could affect a change. I know that many “wise” individuals of the establishment make a mockery of such suggestions but I present them anyway. I worry that legal provisions will have to be sidelined in certain cases with special powers allocated appropriately but without it nothing can change.

From the outset, and given current socio-political climate any action taken, must be done with true and complete transparency. Under the circumstances there must be a fine balance between the ability to act swiftly, decisively and effectively and the protection of democratic institutions. The duty to monitor and ascertain lies ultimately with the body politic of the Greek Nation. Nobody else has the credibility to secure this anymore. It requires personal involvement of every individual and urgent establishment of social structures that would ensure this role. (See relevant article “A Greek to Greeks” in http://optir.blogspot.com/ ).

We can begin with temporary delegation of extraordinary legislative powers from Parliament to Government to enable surpassing legislative distortions that place culprits beyond reach of justice and have caused the maintenance of the current state of strangulation. Introduce a Government of national unity with these enhanced powers with a good balance between broadly respected politicians with impeccable records (there are a few) and successful technocrats known in Greece and abroad. The latter could be given a choice of joining by national mobilisation or otherwise challenging the credentials of the political component of the new Government.

Sideline the existing legal provisions to allow an immediate and effective implementation of the principle of justification of acquired wealth. Investigate individuals that held positions of power in politics, administration, media and business with a goal to exclude the culprits from politics and social activities. Apportioning of guilt, long legal proceedings and conviction should be of lower priority. Recapture usurped public wealth resources to the maximum degree possible by establishing an agile special service, with mobilised experts in the field and drawing from the experiences of similar cases abroad. A number of positive steps are already being taken in this direction.

Implement the announced package of measures by a brave and immediate overhaul of the relevant mechanisms. This can be achieved by introducing fresh and independent resources to replace/enhance the existing discredited administration. Monitor closely the consequences of implementing this package and maintain reserves for the timely support of weakening social strata.

Encourage public debate. Differentiate clearly between the presentation of different views and peaceful and spontaneous demonstrations not guided by parties, unions or other special interests, and those protests initiated by organised groups whose sole objective is violent conflict.

In a language comprehensive to the average person, inform society about the gravity of the problem, and the degree to which it is likely to affect each individual. It is crucial that the society as a whole grasps the precarious situation that the country is in.

Government, using a distinct and unique network, to continuously and responsibly provide updates on developments, and launch an effective communications programme with aim of enhancing social cohesion. Introduce tight supervision of all kinds of media and intervention in cases of distortions of the messages emanating from the Government. Protect their freedom to present views and comments about developments with tight discipline based on their code of conduct.

Identify and differentiate the type of responsibility belonging to the usurpers of power and public resources as opposed to the individual member of society who participated in the moral collapse accommodating the corrupt establishment for private aims. Make sure that both sides understand the grave consequences of their long term irresponsible behaviour.

Carry out an in depth sensing of the body politic with aim to ensure the current parliament declares national elections as soon as possible for a new parliament with constitutional mandate with members screened and cleared of any involvement in criminal or immoral dealings. This will be the first and fundamental step for the overhaul of the existing legal framework and the rebalancing of responsibilities between the three pillars of power and the President.

Supervision and overall control would remain a role of parliament and the Government under an emergency decree during the election period for all changes inside a broad democratic framework.

Even the beginnings of making this kind of changes would dramatically affect the whole scenery. Society would become directly involved, acquire a sense of responsibility and start building up the energy that is required to fight. The outside world would be reassessing our potential as a nation to find our proper position between them and most likely will multiply efforts of support. Our younger generation would quickly build enthusiasm about the future and abandon dark reflections of repeating the national catastrophe of leaving the country.

The tightrope of operating on the edges of a democratic process is indeed frightening but one hopes that today’s Greeks, particularly the young, are more mature than what many people might think. I firmly believe that the chances of getting through this maelstrom are high.

However in order to succeed it is imperative that each Greek shows the interest required to result in personal involvement and common action driven by the principle of a social solidarity.

21 April 2010

Έλληνας προς Έλληνες

Παιδί της πατρίδας μας σε προχωρημένη ηλικία ποια, σπρωγμένος από τις πολιτικές εξελίξεις της νιότης μου και από τη ζωή την ίδια, έξω απ` αυτήν την πατρίδα από χρόνια παρακολουθώ με πόνο τον δραματικό κατήφορο της κοινωνίας μας και βλέπω την αποδιάρθρωση και εκμηδενισμό των θεσμών και αξιών σε πολλά από τα χαρακτηριστικά που την κρατούσαν ζωντανή και δυναμική. Από την μεταπολίτευση και μετά κάθε επίσκεψη στη χώρα μας πρόσθετε στη μνήμη μου νέα στοιχεία σήψης. Έχοντας ζήσει σε διάφορες χώρες, κυρίως της Ευρώπης, παρόλο ξέροντας πόσο διαφορετικές είναι οι συνθήκες και οι κοινωνικές αξίες τους δεν μπορούσα παρά να συγκρίνω.

Σκοπός αυτού του μηνύματος δεν είναι να ανατρέξω στο παρελθών αναζητώντας ευθύνες. Δεν είμαι ειδικός και δεν σκοπεύω να προσθέσω περισσότερη σύγχυση στις χιλιάδες συνεισφορές από τα μέσα ενημέρωσης. Διαβάζω κάθε μέρα στις εφημερίδες τέτοιες προσπάθειες και μερικές από αυτές, μία μικρή μειονότητα, είναι αξιόλογες. Οι υπόλοιπες είναι αξιοθρήνητες και ένοχο μέρος του προβλήματος. Οι υπεύθυνοι παραμένον υπεύθυνοι όπου και να βρίσκονται και σε μια ευνομούμενη κοινωνία πρέπει να λογοδοτήσουν. Ας πάρουμε παράδειγμα από μερικούς από τους προγόνους μας όταν πολιτική εύθηνη ίσχυε εφόρου ζωής. Η κύρια αιτία αυτού του μηνύματος είναι η σχεδόν παντελής απουσία προτάσεων από τον βαριά αριστερόστροφο ονομαζόμενο πνευματικό μας κόσμο για να σταματήσουμε τον κατήφορο της κοινωνικής καταβαράθρωσης. Προτάσεις που θα μας βάλλουν σε μια μακρά και επίπονη ανοδική πορεία που θα μας φέρει σε ένα επίπεδο άξιου και μοναδικού μέλους της Ευρωπαϊκής και θα έλεγα ακόμη `Δυτικής` οικογένειας των εθνών ξεπερνώντας το ρόλο του απλού μισθωτού φύλακα μουσείων των πολιτισμικών θεμελίων τους. Χωρίς μια τέτοια προσπάθεια ούτε η οικονομία ούτε τίποτε άλλο μπορεί να ανανήψει.

Το μήνυμα απευθύνεται κυρίως στους νεώτερους για δύο λόγους, πρώτον διότι η ευθύνη του παρελθόντος τους αφορά λιγότερο ενώ το μέλλον είναι δική τους υπόθεση και δεύτερον διότι έχουν το δυναμικό και τις σύγχρονες γνώσεις να αντιμετωπίσουν αυτήν την δύσκολη πρόκληση. Ιστορική μνήμη είναι βεβαίως απαραίτητη και διαθέσιμη για να την αντλήσουν από τους ενόχους των παλιότερων γενεών που ζουν δίπλα τους. Αλλά η πρόθεση είναι να υποδειχτούν σχετικά απλές δραστηριότητες συμμετοχής για όλους καθώς μόνον με ευρύτατη συμμέτοχη της κοινωνίας υπάρχει ελπίδα. Όλοι πρέπει να κατανοήσουν ότι στην κατάσταση που βρίσκεται η χωρά μόνο η δική τους συμμετοχή θα φέρει αποτέλεσμα. Δεν πρόκειται για υλική συνδρομή αλλά για προσωπική παρουσία.

Σαν εισαγωγή θα ήθελα να υπογραμμίσω κάτι κοινό στις χώρες του δυτικού κόσμου και όχι τελείως άγνωστο στην Ελλάδα, τους ονομαζόμενους `Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς`. Είναι κοινωνικά μορφώματα που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς προκειμένου να εκφράσουν την επίκαιρη γνώμη της κοινωνίας και να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Κατά κάποιον τρόπο το μέτρο προόδου μίας σύγχρονης κοινωνίας προσμετράτε από την ωριμότητα τέτοιων στοιχείων σε νευραλγικούς τομείς όπως η εκπαίδευση, η έρευνα, η άμυνα, η εξωτερική πολιτική και η οικονομία.

Στην ουσία είναι, με την Ελληνική και όχι την θρησκευτική έννοια, `εκκλησιές`, δηλαδή συναθροίσεις ατόμων με κοινό σκοπό που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή. Εμείς δυστυχώς χρησιμοποιούμε αυτόν τον στρεβλωμένο άκομψο και ξενόφερτο μεταφραστικό όρο. Το έργο μερικών τέτοιων Ελληνικών οργανώσεων είναι αξιόλογο αλλά η παρουσία τους στους νευραλγικούς τομείς είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Είναι κρίμα ιδιαίτερα διότι ενεργοποίηση συστήματος τέτοιων εκκλησιών με ιδιωτικές πρωτοβουλίες αποξενωμένες από κρατικές η άλλων ειδών επιχορηγήσεις είναι το βασικό βήμα στις προσπάθειες αναστύλωσης. Θα αποτελούσαν τους καταλύτες για κοινωνικές αλλαγές. Και πιστεύω ότι η Ελληνική κοινωνία έχει ευτυχώς πελώριο δυναμικό για τέτοιες ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Πρέπει επί τέλους τα υγιή και δυναμικά στοιχεία της κοινωνίας μας να διατρέξουν αυτόν τον κίνδυνο, να πάρουν πρωτοβουλίες. Εμπρός στον κίνδυνο αφανισμού είναι υποχρέωση τους προ το σύνολο που τους έθρεψε.

Πριν από μερικά χρόνια όντας στις Βρυξέλλες έζησα ένα δραματικό γεγονός. Μία υπόθεση βιασμού και δολοφονίας μικρών κοριτσιών από αδίσταχτα στοιχεία του υποκόσμου στηριζόμενα σε βρώμικες υποδομές του κατεστημένου. Περά από το δράμα αυτών των παιδιών και των γονιών τους αυτό που μου έφερε πραγματικά δάκρυα ήταν η ολόσωμη αντίδραση της κοινωνίας. Ανεξάρτητοι και αδιάβλητοι μηχανισμοί ενεργοποιήθηκαν για να κατεβάσουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλες τις πόλεις του Βελγίου σε μια ειρηνική αλλά παντοδύναμη εκδήλωση απαιτώντας από όλες τις εξουσίες της δημοκρατίας τους να κινηθεί δυναμικά για την απόδοση δικαιοσύνης κάνοντας παράλληλα δομικές αλλαγές. Πόσο μακριά είναι η κοινωνία μας από τέτοια σημάδια συνοχής. Διερωτήθηκα αν ποτέ έγινε μια τέτοια ειρηνική πορεία που να μην την ξεκίνησε ένα κόμμα, ένα συνδικάτο η μία συντεχνία.

Το κύριο στοιχείο είναι η επανόρθωση του αισθήματος της κοινωνικής ευθύνης. Είναι και η δυσκολότερη πρόκληση διότι απαιτεί ιδιαίτερη επιμόρφωση της κοινωνίας σε κάτι που δεν δόθηκε στην ώρα του. Εκ πρώτης όψεως φαντάζει σαν σχήμα οξύμωρο η αντιμετώπιση μιας τέτοιας πρόκλησης. Όμως ένα δίκτυο εκκλησιών με σκοπό την επιμόρφωση των πολιτών ανεξαρτήτως ηλικίας θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα και να φέρει γρήγορα αποτελέσματα με άμεσες επιπτώσεις στο καταβαραθρωμένο ηθικό της ελληνικής κοινωνίας. Έχω την εντύπωση ότι ο Έλληνας πολίτης διψάει για κάτι τέτοιο σήμερα.

Έπειτα υπάρχει το πρόβλημα του πως ο μέσος πολίτης θα αντιλήφθη το μέγεθος του βάρους που έχει στην πλάτη του και ποίοι είναι οι τρόποι να το αποβάλλει. Είναι μία μεγάλη προσπάθεια ενημέρωσης σε γλωσσά αντιληπτή σε όλους. Πάνω σε αυτή θα καταλάβει μόνος του ότι πρέπει να γυρίσει στις μπουάτ του τραχανά των πέντε ευρώ για να διασκεδάσει σαν παρέα με πραγματική Ελληνική μουσική και να παραδεχτεί ότι το τραγικότερο λάθος του σαν έθνος ήταν να αποδεχτεί το όνειρο του ``Αιώνιου δημόσιου υπάλληλου``. Θα δει ότι μόνον αν παράγει έργο η προϊόν που είναι χρήσιμο στους άλλους, μέσα και έξω από την Ελλάδα υπάρχει ελπίδα σωτηρίας και αυτή στο μακρύ μέλλον. Και εδώ ένα εθνικό δίκτυο εκκλησιών θα μπορούσε να οργανώσει την απαραίτητη προσπάθεια.

Έπειτα είναι το θέμα άμεσου κοινωνικού έλεγχου όλων των εξουσιών του δημοκρατικού πολιτεύματος ξεκινώντας από το ανώτατο νομοθετικό πλαίσιο, το σύνταγμα που αλλάζει συμφώνα με τις επιθυμίες του κάθε αδίστακτου εξουσιοθήρα. Όλοι ξέρουμε ότι η κύρια αδυναμία του συνόλου του νομοθετικού μας πλαισίου, απέραντου και μη εφαρμόσιμου, είναι ότι έχει εγκατασταθεί από ένα πωρωμένο πολιτικό σύστημα γενεών κρατώντας το κοινωνικό σύνολο σε μόνιμη ομηρία. Σε άλλες εποχές θα χρειάζονταν επανάσταση για κάποιες βελτιώσεις του και έχουμε πολλές πικρές εμπειρίες από τέτοιες προσπάθειες. Σήμερα ευτυχώς έχουμε άλλες εναλλακτικές, όντες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας σε ένα κόσμο που εκμεταλλεύεται την επανάσταση των τηλεπικοινωνιών σε ένα χώρο μιας κοινωνίας εθνών.

Άμεση δραστηριοποίηση των πολιτών σε σχήματα εκκλησιών γύρο από τον επείγοντα έλεγχο κάθε μιας των εξουσιών είναι μία κολοσσιαία προσπάθεια που πρέπει να αναλάβει το κοινωνικό σύνολο και κάθε υπεύθυνος πολίτης πρέπει να βρει τρόπο να συμμετάσχει. Αν περιμένει βελτιώσεις από τους κρατούντες ματαιοδοξεί. Αναμφισβήτητα υπάρχουν αξιόλογα στοιχεία στον πολιτικό μας κόσμο αλλά και αυτά χρειάζονται την άμεση υποστήριξη το πολίτη για να προχωρήσουν.

Ένα τέτοιο εθνικό κίνημα αντλώντας γνώση από την ιστορία, εμπειρίες άλλων χώρων και κάνοντας χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων αν μη τι άλλο θα δείξει φως στο τέλος της σήραγγας και ενθαρρύνει τον Έλληνα να συνεχίσει με αξιοπρέπεια την δύσκολη και μακριά ανηφόρα που τον περιμένει. Και πέρα από αυτό είμαι σίγουρος ότι τα άλλα μέλη της κοινωνίας εθνών που ανήκουμε δεν θα μείνουν αδιάφορα στις προσπάθειες μας. Έχουν και αυτά ιστορίες και δύσκολες περιόδους όταν διεφθαρμένες μειονότητες ασέλγησαν επάνω στο κοινωνικό σύνολο. Δεν θα υπάρξει μεγαλύτερη καταστροφική συνέπεια αυτής της κρίσης από του να οδηγηθούμε έξω από την οικογένεια του Ευρώ. Και δυστυχώς αυτό προβάλλεται από ξένους αντικειμενικους παρατηρητές ως το ποιο πιθανόν σήμερα στο βάθος της επόμενης διετίας.

Η ενεργός συμμετοχή του κοινωνικού συνόλου είναι εξόχως απαραίτητη και επείγουσα.

Κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω κάτι πολύ σημαντικό. Το κοινό χαρακτηριστικό σε κάθε προσπάθεια σ`αυτή την κατεύθυνση πρέπει να χαρακτηρίζεται από απόλυτη διαφάνεια για όλους.

Φαντάζομαι ότι παρόμοιες παροτρύνσεις υπάρχουν και ίσως έχουν δει την δημοσιότητα αλλά τις αγνοώ εδώ που βρίσκομαι. Επίσης είμαι σίγουρος ότι πολλές θα είναι πολύ καλλίτερες και το εύχομαι.

4 April 2010

Meeting the CO²-free energy challenge - Opportunities

As humanity continues to advance in this century the challenge of energy needs and its repercussions on a sustainable environment have become starker. With it, the need to establish a globally shared middle of the century “vision” for a system of energy production and distribution that will guide through the uncertainties of the transition. However complicated, the process should be global. We are all together on a burning platform and need desperately a global consensus. Without a “vision” on such a fundamental issue humanity would sail rudderless. There are undoubtedly many obstacles to overcome but there are also significant opportunities in the system to help meet the challenge. This article will focus on some these opportunities. For the weaknesses of the system click here.

Perhaps the most important opportunity is the fact that large parts of the Globe are still underdeveloped. Energy production and distribution are embryonic or non-existent. Consequently they present an opportunity to develop energy infrastructure on the principles of the “vision”. Given the projected share of demand from these parts of the World by the middle of the century, grasping this opportunity now seems evident. On the other hand, not grasping it will be catastrophic to the planet during the transition.

Through its morphology the planet also provide numerous regions such as deserts to implant large energy generation centres away from densely populated areas. These areas are ideal locations for renewable energy and nuclear power plants at distances that minimise transport lines losses.

Another element of opportunity is the accelerating pace of scientific discoveries and consequent technological breakthroughs in the fields of energy production and distribution. There are developments in generic sciences and particularly in superconductivity and nanotechnology that affect the broader spectrum of applications. We can also testify to the potential of revolutionary nuclear, photovoltaic and pure or hybrid hydrogen production technologies with pilot plants already running or under construction. In addition research in the introduction of pure or hybrid hydrogen driven power plants is showing promising results. This element of strength however needs urgent and strong support to maintain and further augment its momentum.

The existing mobility infrastructure could also be seen as an important opportunuty. Although in today’s state it is shaped to meet the needs of current transportation networks, a large part of it can easily be converted to meet the needs of an exclusively electricity/hydrogen driven world. The results would be significant savings to the high burden of the transition cost. These saving would be more important to developed countries where such infrastructure is already in place.

But there are also opportunities of broader significance that are coming into play. One of them is humanity’s increase of knowledge density. Across the globe there are very few places left for illiteracy. Education is lifting societies closer together and the public alert to issues such the energy challenge. Only a generation ago few people would envisage this development and such awareness is fundamental for the achievement of global consensus.

The knowledge density is also a foundation for the built up of other opportunities also a prerequisite in realizing the energy “vision’.

Firstly the expansion of civil society culture across the planet. This culture would support the most dynamic social elements, particularly the younger generations, bring societies closer together, demand transparency, manage resisting interest groups with entrenched positions in energy production and distribution and force governments to implement painful social and fiscal adjustments. It would also push for the establishment of relevant competent and effective Global Institutions. It would in effect introduce a strong social globalization dimension to balance a rampant economic one, something fundamental to the process.

Secondly the effective use of communications and media hardware and software. It is through these powerful vehicles that a process for an agreed ‘vision” could be agreed and a transition towards it would be monitored. It is surprising that in the current debate, short and long-term challenges of energy needs are often confused, creating an obscure horizon and thus providing little hope for a clear vision for the interested non-expert population. If there are communications strategies, they look very poorly conducted indeed.

Saving the planet! Really?

Published June 2009
On the opportunity of the Copenhagen Conference on the Climate Change it might be purposeful to reflect on an aspect of the foundations of the debate often leading to wrong perceptions, expectations and often apathy.

Since earlier than the 60s of the previous century the environmental movement, embracing enlightened individuals and genuinely concerned citizens, observing worrying changes in humanity’s broader habitat, has been driving through the message “Save the Planet”. Around this message civil society and industrial interests, including modern agriculture, seen as culprits, clashed with increasing intensity. The process took more than a generation to gestate. During that period scientific evidence was tenuous, one sided with disturbing political motives. Often in their campaigns the two sides used various means, sometimes not so noble.

Recently however, enhanced and better quality scientific evidence as well as more maturity of the two camps in the public debate has driven to the realization that there is an increasing threat to humanity because of changes to its habitat and for which man might be partly responsible. Under this climate the environmental movement is seeking very high sustainability standards as soon as possible whilst industry is seeking a pace of change towards such standards that will not break its back. With the majority of professionals in this debate from the two camps busy with specific issues one can find few individuals focused on this conflict at macro level.

In all this what strikes the observer is this core message we are so used to: “Save the planet”. It appears elegant, noble and comforting but it is inaccurate and leading the average person in a wrong alley on urgency for action and having achieved poor mobilization. We believe this is because people realize that humanity’s capacity to save the planet from an eventual demise is nil and regular or irregular major changes of conditions on it are beyond man’s capability to control.

The apparent increase of human activity in the last two centuries might have an influence but it pales to insignificance compared to the course of the planet’s life dictated by regular cosmic cycles, the tilting of its axis, collision with other objects such as meteorites and asteroids, major geological and volcanic activity cycles, variations of its magnetic field, the sun’s varying radiation and so many others. On all this humans can do nothing to change earth’s destiny. Luckily such events occur on cosmic time scale, exponentially greater than the human horizon but probability of occurrence exists.

But humanity’s minor influence on planetary conditions might be enough to threaten life as we know it and thus its survival. Consequently, a more accurate message might be “Protect humanity’s conditions for survival” or perhaps “Protect environmental conditions of life”. Focusing on humanity or broader on life, as the former cannot exist without the latter, a realistic vision might be established; a goal where humanity could have a chance to be effective. As for the final form of this message we are sure more elegant expressions can be found without deviation from the core concept.

We believe that the average individual must identify all efforts to redress the adverse effects of human activity on his environment with his own survival and not of the planet. There should be a distinction between the planet’s destiny that we cannot influence and life’s environment on it that we might up to a point. One could even suggest, given humanity’s curiosity nature leading to longer term space colonization, life’s environment needs not only protection but also development in such a manner that it could be transposable to other colonies. This approach would bring into the debate a case of an eventual cosmic event when life will avoid extinction only by timely space colonization.

Only sensitizing the global population on such focused and achievable goal of intimate interest could build in time the momentum required to take action.

An example of the importance of distinction between the two basic messages is depletion of natural energy resources. This is a fundamental dimension of life’s environment. With projected rates of consumption, the end of horizon of carbon based energy and its implications are apparent. Assuming that there will be no alternatives on time and the world runs very short of energy life and consequently humanity will experience catastrophic events ranging from severe climatic changes to massive migration and wars. There are no reasons however to suggest that the planet will be affected.

The same applies to the rain forests depletion. An important regulator of life’s environment, it will reach a point when climatic changes will severely threaten life. The planet however would cope with such change and will eventually redress the conditions on a new equilibrium that might not support life as we know it. One can see the same distinction on so many issues debated recently.

In conclusion, we suggest that it is erroneous to project as a key message of the environmental challenge “Save the Planet”. The real message seems to be “Protect and Develop the Environment of Life”.

Pan Metron - Cummulative wisdom through time

Published March 2009


Back in October 2008 I wrote a brief article about “global society in limbo” referring to what a lot see as the severest “economic crisis” of our time*. In it I suggested that confidence in the economic system can only be reestablished if a holistic assessment of the problem is shown, the real economic and social consequences are stated but related to the solid wealth foundations that already exist expressed in non-monetary terms and the opportunities offered to move to more viable arrangements in the functioning of the economy. Public consent to this assessment is the most important negotiating tool in the hands of the authorities attempting to tame a financial sector gone wild. Timid attempts were made in this area but I believe not enough.

From causes of the crisis a few were indicated but one is of particular importance. It might be purposeful to question: With all these gigantic losses of wealth to the taxpayer, investors, banks and other financial institutions employees, who are the ones that benefit? We are talking about a significant pool of wealth and its frightening negotiating power on future arrangements of the financial and perhaps other sectors or even political processes. Assuming there have been intentional distortions of the system that have caused the crisis, people behind this will fight to preserve their gains.

Well, a few months down the road, deeper in the crisis and the majority of the media are still refusing to focus on what is becoming clearer. There is indeed a real and not imaginary powerful minority that has benefited and is negotiating hard to maintain its gains. It is hidden deep underneath the so called “private investor” that is described in a fashion that confuses the small and well meant institutional investor with this specific minority. The latter emanates decisive influence and is holding the key of confidence building in the economy as it is bargaining hard with leading governments, particularly in the US. Its position is still very strong judging from the trend in the concessions given to them with taxpayer’s wealth in various countries. When they decide to come back in the financial markets and invest the miracle of recovery will occur and I guess very fast.

This situation carries potentially sinister implications thus the title of my comments “Pan Metron”. A few thousand years ago a Greek philosopher studying the behavior of systems understood that their best chances for survival depended on their ability to function in moderation. He realized that all its elements had to maximize their benefits to a limit that does not endanger the viability of the system. Introduce change without causing a collapse of the structure because if that happens the survival of these elements that caused the collapse is not guaranteed either. Since then we have seen so many occasions in history where violation of such a concept in democratic social systems has led to their collapse followed by brutal social organization models, usually short-lived but very destructive. Some historian- economists call them instruments of wealth destruction to allow a new cycle of capitalist growth. We need go no further than the periods leading to the two recent world wars to see it.

We are in such a period again and I thought all parties involved in the process of averting collapse should tune on the real threats. Many renowned economists have passed the threshold of their science, talk of these threats to society and call for drastic measures that will temporarily dent liberal economic principles. All of these threats are grave. The face of unemployment, foreclosure, lack of health care and many others is real and not economic statistics. In a context of these realities an individual manipulated by politicians, indoctrinated by the media and subservient to the rules of the capitalist model for a lifetime might overnight become a very different animal for the survival of his family.

Governments should stop looking at the public as manipulating mass. Crucially, knowledge density is changing very rapidly in society, particularly the young. Their understanding and desire for direct political participation became very evident in recent US elections. Consequently governments should be more attune to expectations of the public as the economic crisis deepens and react quickly in meeting such expectations. Otherwise other forces would take this role putting democracy at risk.

Civil society, with its immeasurable influence on the public, needs to raise its knowledge on the complexities of social functioning. They must proceed with care in campaigns for action thus avoiding risks of structural collapse.

Professionals in the financial sector must go beyond mea culpa. They must come out in public and present clear ideas of progress for the sector that will restore its traditional functioning and mitigate public suspicion on their role to this point.

More importantly, the minority of large investors at the centre of this turmoil need to realize the risks they are taking for themselves when they over-bargain acting as individuals and as a group. On the outset as long as a variation of capitalism operates in society it will be important to recognize this group and its positive role as a result of human nature and social behavior. Stretching their demands beyond the limits of structural collapse of our social order however is putting them at a much greater risk than they imagine. They can only thrive in a context of a developed democratic society. In any other model they should stop nursing hopes of survival in liberty. They should look at 20th century history in Europe for this.