Featured post

Η ψωροκώσταινα και η μπότα των κατακτητών

Του Κ.Π.Βλαχοδήμου Κανείς εύκολα μπορεί να παραδεχτεί ότι έξοδος από το τέλμα που έχει βυθιστεί ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ελληνικής κ...

27 April 2016

Ο βούρκος και το όραμα της κοινωνίας

Συντάκτης Κ.Π.Βλαχοδήμος

Πολλοί παρατηρητές των Ελληνικών πραγμάτων χαρακτηρίζουν την κοινωνία σαν βούρκο εξαντλημένης απάθειας. Τα άτομα, στη μεγάλη τους πλειοψηφία,  έχουν αποκοπεί από το σώμα της  και ενεργούν πάνω στην αρχή, “ο σώζον εαυτόν σωθήτω”. Ακόμη και η όποια συντεχνιακή συμμετοχή τους είναι περιστασιακή, οδηγούμενη από αυτήν την αρχή. Τα τελευταία κύτταρα κοινωνικής συνοχής εξαϋλώνονται. Αυτό είναι μια διαπίστωση που πονάει αλλά δύσκολό να διαφωνήσει κανείς.

Τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίστηκε μια τέτοια πραγματικότητα είναι γνωστά. Μια μετά-οθωμανική κοινωνία που πάνω της στηρίχτηκαν λαϊκίστικα κινήματα, με στρεβλωμένο παραπειστικό σοσιαλιστικό προσωπείο με το οποίο εξασφάλισαν την νομή της εξουσίας, ουσιαστικά αδιασάλευτη, καταλαμβάνοντας πλήρως τον κρατικό μηχανισμό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι πολίτες, παρόλο ότι τρέφουν την ελπίδα ότι θα βρεθούν άνθρωποι που θα εμπιστευθούν να τους ξαναδώσουν ελπίδα, έχουν μορφωθεί να κάνουν αυτό που κάνουν σήμερα. Πείρε μισό αιώνα για να καταστραφεί ο κοινωνικός ιστός, που υπήρχε όποιος και αν ήταν πριν. Κάθε προσπάθεια για αναστροφή θέλει χρόνια και δεν αφορά στα καταστροφικά τρέχοντα γεγονότα. Χρειάζεται να βγουν νέοι άνθρωποι-μέλη της με διαφορετική μόρφωση για να γίνει η κοινωνία βιώσιμη.

Το οξύμωρο προβάλλει. Πως μια κοινωνία σε τέτοια κατάρρευση μπορεί να γεννήσει τέτοιους πολίτες, να αναγεννηθεί η ίδια; Υπάρχει περίπτωση να κινητοποιηθούν άτομα της που πιστεύουν στην ανάγκη διάσωσης της και μπορούν να ξαναδώσουν την ελπίδα; Να βάλλουν την χώρα σε ελεγχόμενη πορεία και όχι θύμα ανεξέλεγκτων γεγονότων;

Ο γράφων πιστεύει ότι ο ρόλος αυτός ανήκει αποκλειστικά στον πνευματικό κόσμο. Από τους συγγραφείς και τους ποιητές, τους ζωγράφους και τους γλύπτες, στους ηθοποιούς και τραγουδιστές αλλά και τους δημοσιογράφους και μερικούς πολιτικούς. Δεν είναι πολλοί από αυτούς οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν αλλά ευτυχώς υπάρχουν. Είναι άνθρωποι που αγαπούν την γενέτειρα τους, νοιώθουν την υποχρέωση, ξεπερνώντας κάθε ιδεολογική τους προέλευση και προσωπικές φιλοδοξίες, να συμμετάσχουν στην ανασύσταση  του κοινωνικού ιστού της και έχουν την δύναμη να σηκωθούν πάνω από τον βούρκο και να δουν τις πραγματικές αγκυλώσεις.

Η πρόκληση κόβει την αναπνοή. Απαιτεί ένα όραμα με αξιόπιστη ταυτότητα που ενστερνίζεται η πλειονότητα των μελών της. Αλλά προσπελάσιμο από μια κοινωνία με την σημερινή πραγματικότητα. Εν τούτοις, δεδομένης της εναλλακτικής πλήρους κατάρρευσης είναι ότι μένει για να προσπαθήσει κανείς.

Τέτοιο όραμα μπορεί να θεωρηθεί σαν ένα ολοστρόγγυλο κρεμμύδι. Έχει πυρήνα, τρυφερό και γενεσιουργό  και σωρεία από επικαλυπτόμενα  επιστρώματα. Ο πυρήνας  αφορά την ουσιαστική διάσταση της ταυτότητας και το ίδιο το όνομα της κοινωνίας. Μπορεί να φαίνεται  αυτονόητη αλλά να αποδειχτεί και η ποιο δύσκολη να ορισθεί και να ενστερνιστεί από τα άτομα. Να αποδειχτεί η κύρια αιτία  που προκαλεί την απόλυτη σύγχυση και παρούσα κατάρρευση. Είναι το όραμα μια “Ελληνική” κοινωνία, όπως την λιβανίζουμε συχνά,  και δεδομένων πραγματικών στοιχείων, γιατί είναι Ελληνική; Έχει αρκετά ισχυρή εθνική συνέχεια ικανή να πείσει τα άτομα που την απαρτίζουν να την ενστερνιστούν; Μήπως είναι η μεταλλάσσεται σε κάτι άλλο που πρέπει να οριστεί; Ακολουθούν οι φλούδες του οράματος. Είναι μέλος μιας ομάδας κοινωνιών με κοινές επιδιώξεις και ποιες; Είναι μια κοινωνία που πιστεύει στην δημοκρατία και στις κλασσικές αρχές της; Είναι μια κοινωνία που επιβραβεύει την άμιλλα και την αριστεία; Είναι μια κοινωνία Ορθόδοξη, Χριστιανική, πολύ-θρησκευτική η λαϊκή; Είναι πολυπολιτισμική; Ιδεολογικές επικαλύψεις που θα συσκότιζαν το όραμα να μην περιληφθούν αλλά να αφεθούν για λειτουργικές διαδικασίες της.

Πρέπει λοιπόν αυτά τα λιγοστά μέλη του πνευματικού κόσμου, που υπάρχουν, να κινητοποιηθούν, να συντονιστούν, να βγουν από την αφάνεια για το αντικείμενο, να συζητήσουν δημοσία, να δείξουν ότι όλοι διατίθενται για την σωτηρία της κοινωνίας, να δημιουργήσουν και να κοινωνήσουν αυτό το όραμα. Να παρασύρουν και μας τους υπόλοιπους απλούς εθελοντές να συνδράμομε. Είναι ιστορικό χρέος τους, πέρα από πρόσκαιρες απογοητεύσεις και προσωπικές έριδες. Δεν υπάρχει εναλλακτική. Μεγάλο μέρος της ελπίδας για τον απλό πολίτη είναι αυτή τους η σύμπνοια να συμμετάσχουν στην δημιουργία του οράματος. Γι’ αυτό εύχεται και προσμένει.

Για την σωτηρία της πατρίδας, μόνον ένα τέτοιο όραμα θα μπορούσε να αποτελέσει τον πυρήνα μιας μακροχρόνιας πολιτικής για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. Να καθοδηγήσει ολόκληρο το εκπαιδευτικό οικοδόμημα από την βάση μέχρι την κορυφή στην αποστολή του να μορφώσει νέες γενιές για την  επίτευξή του. Το αντικείμενο είναι υπαρξιακό για την κοινωνία και δεν πρέπει να διαστρεβλώνεται από ξεπερασμένες ιδεολογικές αγκυλώσεις όπως επιχειρήθηκε τόσο συχνά και μάλιστα στον κόσμο του 21ου αιώνα.

 Για όσους από μας, που πονάει η τύχη της πατρίδας, ενδιαφέρει η εξεύρεση κάποιου τρόπου να σταματήσει αυτός ο κατήφορος, είναι ουσιώδες να αποδεχτούμε αυτήν πραγματικότητα. Είναι η μόνη σταθερή αρχή από την οποία μπορεί να ξεκινήσει οποιαδήποτε προσπάθεια να σταματήσει ο κατήφορος. Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε να ξαναχτιστεί η ελπίδα.

 

No comments:

Post a Comment