Παιδί της πατρίδας μας σε προχωρημένη ηλικία ποια, σπρωγμένος από τις πολιτικές εξελίξεις της νιότης μου και από τη ζωή την ίδια, έξω απ` αυτήν την πατρίδα από χρόνια παρακολουθώ με πόνο τον δραματικό κατήφορο της κοινωνίας μας και βλέπω την αποδιάρθρωση και εκμηδενισμό των θεσμών και αξιών σε πολλά από τα χαρακτηριστικά που την κρατούσαν ζωντανή και δυναμική. Από την μεταπολίτευση και μετά κάθε επίσκεψη στη χώρα μας πρόσθετε στη μνήμη μου νέα στοιχεία σήψης. Έχοντας ζήσει σε διάφορες χώρες, κυρίως της Ευρώπης, παρόλο ξέροντας πόσο διαφορετικές είναι οι συνθήκες και οι κοινωνικές αξίες τους δεν μπορούσα παρά να συγκρίνω.
Σκοπός αυτού του μηνύματος δεν είναι να ανατρέξω στο παρελθών αναζητώντας ευθύνες. Δεν είμαι ειδικός και δεν σκοπεύω να προσθέσω περισσότερη σύγχυση στις χιλιάδες συνεισφορές από τα μέσα ενημέρωσης. Διαβάζω κάθε μέρα στις εφημερίδες τέτοιες προσπάθειες και μερικές από αυτές, μία μικρή μειονότητα, είναι αξιόλογες. Οι υπόλοιπες είναι αξιοθρήνητες και ένοχο μέρος του προβλήματος. Οι υπεύθυνοι παραμένον υπεύθυνοι όπου και να βρίσκονται και σε μια ευνομούμενη κοινωνία πρέπει να λογοδοτήσουν. Ας πάρουμε παράδειγμα από μερικούς από τους προγόνους μας όταν πολιτική εύθηνη ίσχυε εφόρου ζωής. Η κύρια αιτία αυτού του μηνύματος είναι η σχεδόν παντελής απουσία προτάσεων από τον βαριά αριστερόστροφο ονομαζόμενο πνευματικό μας κόσμο για να σταματήσουμε τον κατήφορο της κοινωνικής καταβαράθρωσης. Προτάσεις που θα μας βάλλουν σε μια μακρά και επίπονη ανοδική πορεία που θα μας φέρει σε ένα επίπεδο άξιου και μοναδικού μέλους της Ευρωπαϊκής και θα έλεγα ακόμη `Δυτικής` οικογένειας των εθνών ξεπερνώντας το ρόλο του απλού μισθωτού φύλακα μουσείων των πολιτισμικών θεμελίων τους. Χωρίς μια τέτοια προσπάθεια ούτε η οικονομία ούτε τίποτε άλλο μπορεί να ανανήψει.
Το μήνυμα απευθύνεται κυρίως στους νεώτερους για δύο λόγους, πρώτον διότι η ευθύνη του παρελθόντος τους αφορά λιγότερο ενώ το μέλλον είναι δική τους υπόθεση και δεύτερον διότι έχουν το δυναμικό και τις σύγχρονες γνώσεις να αντιμετωπίσουν αυτήν την δύσκολη πρόκληση. Ιστορική μνήμη είναι βεβαίως απαραίτητη και διαθέσιμη για να την αντλήσουν από τους ενόχους των παλιότερων γενεών που ζουν δίπλα τους. Αλλά η πρόθεση είναι να υποδειχτούν σχετικά απλές δραστηριότητες συμμετοχής για όλους καθώς μόνον με ευρύτατη συμμέτοχη της κοινωνίας υπάρχει ελπίδα. Όλοι πρέπει να κατανοήσουν ότι στην κατάσταση που βρίσκεται η χωρά μόνο η δική τους συμμετοχή θα φέρει αποτέλεσμα. Δεν πρόκειται για υλική συνδρομή αλλά για προσωπική παρουσία.
Σαν εισαγωγή θα ήθελα να υπογραμμίσω κάτι κοινό στις χώρες του δυτικού κόσμου και όχι τελείως άγνωστο στην Ελλάδα, τους ονομαζόμενους `Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς`. Είναι κοινωνικά μορφώματα που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς προκειμένου να εκφράσουν την επίκαιρη γνώμη της κοινωνίας και να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Κατά κάποιον τρόπο το μέτρο προόδου μίας σύγχρονης κοινωνίας προσμετράτε από την ωριμότητα τέτοιων στοιχείων σε νευραλγικούς τομείς όπως η εκπαίδευση, η έρευνα, η άμυνα, η εξωτερική πολιτική και η οικονομία.
Στην ουσία είναι, με την Ελληνική και όχι την θρησκευτική έννοια, `εκκλησιές`, δηλαδή συναθροίσεις ατόμων με κοινό σκοπό που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή. Εμείς δυστυχώς χρησιμοποιούμε αυτόν τον στρεβλωμένο άκομψο και ξενόφερτο μεταφραστικό όρο. Το έργο μερικών τέτοιων Ελληνικών οργανώσεων είναι αξιόλογο αλλά η παρουσία τους στους νευραλγικούς τομείς είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Είναι κρίμα ιδιαίτερα διότι ενεργοποίηση συστήματος τέτοιων εκκλησιών με ιδιωτικές πρωτοβουλίες αποξενωμένες από κρατικές η άλλων ειδών επιχορηγήσεις είναι το βασικό βήμα στις προσπάθειες αναστύλωσης. Θα αποτελούσαν τους καταλύτες για κοινωνικές αλλαγές. Και πιστεύω ότι η Ελληνική κοινωνία έχει ευτυχώς πελώριο δυναμικό για τέτοιες ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Πρέπει επί τέλους τα υγιή και δυναμικά στοιχεία της κοινωνίας μας να διατρέξουν αυτόν τον κίνδυνο, να πάρουν πρωτοβουλίες. Εμπρός στον κίνδυνο αφανισμού είναι υποχρέωση τους προ το σύνολο που τους έθρεψε.
Πριν από μερικά χρόνια όντας στις Βρυξέλλες έζησα ένα δραματικό γεγονός. Μία υπόθεση βιασμού και δολοφονίας μικρών κοριτσιών από αδίσταχτα στοιχεία του υποκόσμου στηριζόμενα σε βρώμικες υποδομές του κατεστημένου. Περά από το δράμα αυτών των παιδιών και των γονιών τους αυτό που μου έφερε πραγματικά δάκρυα ήταν η ολόσωμη αντίδραση της κοινωνίας. Ανεξάρτητοι και αδιάβλητοι μηχανισμοί ενεργοποιήθηκαν για να κατεβάσουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλες τις πόλεις του Βελγίου σε μια ειρηνική αλλά παντοδύναμη εκδήλωση απαιτώντας από όλες τις εξουσίες της δημοκρατίας τους να κινηθεί δυναμικά για την απόδοση δικαιοσύνης κάνοντας παράλληλα δομικές αλλαγές. Πόσο μακριά είναι η κοινωνία μας από τέτοια σημάδια συνοχής. Διερωτήθηκα αν ποτέ έγινε μια τέτοια ειρηνική πορεία που να μην την ξεκίνησε ένα κόμμα, ένα συνδικάτο η μία συντεχνία.
Το κύριο στοιχείο είναι η επανόρθωση του αισθήματος της κοινωνικής ευθύνης. Είναι και η δυσκολότερη πρόκληση διότι απαιτεί ιδιαίτερη επιμόρφωση της κοινωνίας σε κάτι που δεν δόθηκε στην ώρα του. Εκ πρώτης όψεως φαντάζει σαν σχήμα οξύμωρο η αντιμετώπιση μιας τέτοιας πρόκλησης. Όμως ένα δίκτυο εκκλησιών με σκοπό την επιμόρφωση των πολιτών ανεξαρτήτως ηλικίας θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα και να φέρει γρήγορα αποτελέσματα με άμεσες επιπτώσεις στο καταβαραθρωμένο ηθικό της ελληνικής κοινωνίας. Έχω την εντύπωση ότι ο Έλληνας πολίτης διψάει για κάτι τέτοιο σήμερα.
Έπειτα υπάρχει το πρόβλημα του πως ο μέσος πολίτης θα αντιλήφθη το μέγεθος του βάρους που έχει στην πλάτη του και ποίοι είναι οι τρόποι να το αποβάλλει. Είναι μία μεγάλη προσπάθεια ενημέρωσης σε γλωσσά αντιληπτή σε όλους. Πάνω σε αυτή θα καταλάβει μόνος του ότι πρέπει να γυρίσει στις μπουάτ του τραχανά των πέντε ευρώ για να διασκεδάσει σαν παρέα με πραγματική Ελληνική μουσική και να παραδεχτεί ότι το τραγικότερο λάθος του σαν έθνος ήταν να αποδεχτεί το όνειρο του ``Αιώνιου δημόσιου υπάλληλου``. Θα δει ότι μόνον αν παράγει έργο η προϊόν που είναι χρήσιμο στους άλλους, μέσα και έξω από την Ελλάδα υπάρχει ελπίδα σωτηρίας και αυτή στο μακρύ μέλλον. Και εδώ ένα εθνικό δίκτυο εκκλησιών θα μπορούσε να οργανώσει την απαραίτητη προσπάθεια.
Έπειτα είναι το θέμα άμεσου κοινωνικού έλεγχου όλων των εξουσιών του δημοκρατικού πολιτεύματος ξεκινώντας από το ανώτατο νομοθετικό πλαίσιο, το σύνταγμα που αλλάζει συμφώνα με τις επιθυμίες του κάθε αδίστακτου εξουσιοθήρα. Όλοι ξέρουμε ότι η κύρια αδυναμία του συνόλου του νομοθετικού μας πλαισίου, απέραντου και μη εφαρμόσιμου, είναι ότι έχει εγκατασταθεί από ένα πωρωμένο πολιτικό σύστημα γενεών κρατώντας το κοινωνικό σύνολο σε μόνιμη ομηρία. Σε άλλες εποχές θα χρειάζονταν επανάσταση για κάποιες βελτιώσεις του και έχουμε πολλές πικρές εμπειρίες από τέτοιες προσπάθειες. Σήμερα ευτυχώς έχουμε άλλες εναλλακτικές, όντες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας σε ένα κόσμο που εκμεταλλεύεται την επανάσταση των τηλεπικοινωνιών σε ένα χώρο μιας κοινωνίας εθνών.
Άμεση δραστηριοποίηση των πολιτών σε σχήματα εκκλησιών γύρο από τον επείγοντα έλεγχο κάθε μιας των εξουσιών είναι μία κολοσσιαία προσπάθεια που πρέπει να αναλάβει το κοινωνικό σύνολο και κάθε υπεύθυνος πολίτης πρέπει να βρει τρόπο να συμμετάσχει. Αν περιμένει βελτιώσεις από τους κρατούντες ματαιοδοξεί. Αναμφισβήτητα υπάρχουν αξιόλογα στοιχεία στον πολιτικό μας κόσμο αλλά και αυτά χρειάζονται την άμεση υποστήριξη το πολίτη για να προχωρήσουν.
Ένα τέτοιο εθνικό κίνημα αντλώντας γνώση από την ιστορία, εμπειρίες άλλων χώρων και κάνοντας χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων αν μη τι άλλο θα δείξει φως στο τέλος της σήραγγας και ενθαρρύνει τον Έλληνα να συνεχίσει με αξιοπρέπεια την δύσκολη και μακριά ανηφόρα που τον περιμένει. Και πέρα από αυτό είμαι σίγουρος ότι τα άλλα μέλη της κοινωνίας εθνών που ανήκουμε δεν θα μείνουν αδιάφορα στις προσπάθειες μας. Έχουν και αυτά ιστορίες και δύσκολες περιόδους όταν διεφθαρμένες μειονότητες ασέλγησαν επάνω στο κοινωνικό σύνολο. Δεν θα υπάρξει μεγαλύτερη καταστροφική συνέπεια αυτής της κρίσης από του να οδηγηθούμε έξω από την οικογένεια του Ευρώ. Και δυστυχώς αυτό προβάλλεται από ξένους αντικειμενικους παρατηρητές ως το ποιο πιθανόν σήμερα στο βάθος της επόμενης διετίας.
Η ενεργός συμμετοχή του κοινωνικού συνόλου είναι εξόχως απαραίτητη και επείγουσα.
Κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω κάτι πολύ σημαντικό. Το κοινό χαρακτηριστικό σε κάθε προσπάθεια σ`αυτή την κατεύθυνση πρέπει να χαρακτηρίζεται από απόλυτη διαφάνεια για όλους.
Φαντάζομαι ότι παρόμοιες παροτρύνσεις υπάρχουν και ίσως έχουν δει την δημοσιότητα αλλά τις αγνοώ εδώ που βρίσκομαι. Επίσης είμαι σίγουρος ότι πολλές θα είναι πολύ καλλίτερες και το εύχομαι.
No comments:
Post a Comment